Akt założenia konfederacji łańcuckiej
 |
Ten tekst wymaga dopracowania zgodnie z obecnymi zasadami Wikiźródeł. Należy w nim dodać tekst źródłowy w przestrzeni Indeks, przepisać go i transkludować tę stronę na podstawie tegoż tekstu; zdjęcie rękopisu nie jest tekstem źródłowym, gdyż nie jest zgodne z zamieszczonym tekstem; zamieszczono opracowanie z nieznanego źródła. Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się na stronie dyskusji tego tekstu. Po wyeliminowaniu niedoskonałości prosimy usunąć szablon {{Dopracować}} z kodu tej strony. |
| Akt zawiązania konfederacji łańcuckiej | |||
styczeń 1656
Oryginały za Jana Kazimierza 1648-1670 [Rękopis], 1648-1670, 746 stron, 9 kart ochronnych : pismo wielu rąk ; 38 x 24,5 cm., nr inw. MNK 17-rkps-420-IV. |
Konfederacja Stanów Koronnych z Wojskiem Koronnym, dla Majestatu J.K.Mości, i Całości Rzplitej Podźwignienia Uczyniona w Łańcucie Miesiąca Stycznia 1656
Własne Ręki Boskiej dzieło, iako Utwierdzone Wielą Wieków szczęśliwości, y umocnione Nieprzełomaną w opiniej świata Potentią Państwa, lekkiem przeciwnej fortuny Wicherkiem obalać: tak, niepodźwignione rozumem ludzkiem ruiny, zgubione szczęście, starte y skruszone Potęgi w iednym podnieść Momencie, y na Podziwienie Wszystkiego Świata wystawić. Doznawa tego Rzplita, Oyczyzna nasza, która W Nieszczęściach unurzona swoich, Wiarołomnych Nieprzyjaciół nie więcej zdradliwą starta Potęgą; iako chytrą pozornych obietnic zmamiona obłudą oraz zgubiła była wszystkie swoie nabyte tak Wielu Wieków odwagą ozdoby: aliści znowu Ręka Wszechmocna, z ostatniej prawie Desperacyey Topieliska podźwigać ią raczy. Kiedy nam wprzód JKMć rozważnego obranemi głosami Pana, w Państwa swoie wprowadza. Senat y Rycerski Stan, y wszystko Cne Woyskowe rycerstwo, dotąd w Siłach y Intentiach swoich rozerwane, do boku swego zgromadza, y powleczone błonką nieczuiącego letargu oczy wzbudzaiąc rozżarza nagle gorący w sercach naszych umierać zelum, o krzywdę Wiary Świętej, y Kościołów Bożych, o całość Rzplitej, Dostoieństwo Pańskie, Sławę Narodu Naszego, żadnym nigdy nieodrodnym od przodków naszych niezmazaną Postępkiem. To tedy Boskie dzieło, iako poniżonym winniśmy przyjmować sercem: tak wszelaką naszą stosować się do niego, pracą, y staraniem. A, że Związek tak Święty y Chwalebny, od JKMci PP. Hetmanów z Woyskiem y Stanu, na ten czas Rycerskiego, którzy mogli zjechać się secure pod Tyszowcami, w niebytności JKMci początek swój wziął. Cokolwiek na ten czas (…) być nie mogło, accessimus do Niego ostatnie ad presens do Dobrotliwego Pana, Oycowskie maiąc pozwolenie takiej Confederacyey, która Bogu wprzód Winny sold, Oyczyźnie Należącą Pobożność oddaie, a z Panem, Miłości Nowym Wiąże Nas obowiązkiem, Nam Oycowskie Pieczołowanie obiecującym; od nas zasię Wiarę y oną nieskazitelną Przodków naszych ku Panom Swoim życzliwości wyświadczaiącym. Jusz tedy w Imię Pańskie in presentia JKMci Pana Naszego, jak i siłami Rzplitey tak y Umysłami ziednaczamy się y w sobie sancte obiecujemy, przyrzekamy, y Poprzysięgamy, że przy krzywdzie Wiary Świętej, Dostojeństwu Temu, Całości tey Rzplitej Matki Naszej, zdrowia Nasze łożyć gotowiśmy, fortuny, każdy pro posse suo odważyć: prac y pericula nie wzbraniać się. Priwat wszelkich, y wczasów possue respecty. A, póki yeno nie podżwigniemy upadłey Oyczyzny y Maiestatu Pańskiego, nie odwoływaiąc się na szkodliwe (…) concepcje Prawne ani (…) libertatis iż kończąc publica saluti et libertati, póty na woynie trwać constanter et infracte. Woysko tysz Rzeczypospolitey z Temi wszystko y to, które na ten czas być przy tej Confederacyey presenter dla Usługi JKMci nie mogło, iako Wierność w Pracach, y odwagach, nielitowanie obiecuje: tak za Wiarę Świętą Catolicką, za Kościoły Pańskie, za tak Wielkie Krzywdy y Szkodę Rzplitey, za Prawa, Swobody, y Wolności Nasze, nie referując się na nieliczenie zasług, ale recuperata aż do wyzwolenia Oyczyzny zachowawszy, spólnie, y nierozerwanie trybem Woiennym postępować declaruie się, y na Woynie statecznie trwać, dopóki Oyczyzny nie wyzwolimy, submituje się y wzajemnie sobie submitujemy się, y przysięgamy, isz żaden z Nas, jeden drugiego, y tysz w najcięższym Rzplitey razie odstępować: ani in alienas partes transire, fakcyj żadnych, scissiones et seorsivationes, dismembracyj, y wyjeżdżania z woyska, Praktyk, Confederacyi szkodliwych Związkowi Naszemu, Rot y Schadzek prywatnych czynić nie będziemy, zgodną Wolą y iednostayne Maiąc Serce, na Obronę Rzplitey
W tych tedy pomienionych wyżej punktach, sancte, sine dolo y restrictiey żadney wiążemy się spólnie, y ten Związek, authoritate JKMci, y Senatu utwierdzając, wszystkich dobrych Koronnych Synów do niego wzywamy, y żeby taki laudabili exempli, do niego przystąpili, per Salutatem Rzplitej, w której wszystkie Santaties complectuentur, wyrażamy. A, żeby ta Świątobliwa Nasza, wszystkim coniuncte mogła atentia, to Naszego Związku Instrumentum, przy uniwersałach swoich ,do Wojewodów y powiatów JKMć rozesłać pozwolić raczył. Pewien będąc, że Wszystkie województwa, y Powiaty, z Cnoty, Miłości ku Oyczyźnie, y Dostoieństwu JKM qui studio do tego braterskiego Związku przywiązując się, wzajemny braterskiej Powinności document swojemi uczynią uniwersałami. Niechajże to dzieło ręki swojej pobłogosławi, y ochroni Niebo Oyczyznę Naszą jeszcze kwitnącą, w Wierze, w Sławie, w Swobodach, y Potędze, a Pana Nam Panuiącego corona triumfami ozdobionego widzieli
Informacje o pochodzeniu tekstu możesz znaleźć w dyskusji tego tekstu.