Przejdź do zawartości

Strona:Zofia Przewóska-Czarnocka - Dzieje pogańskiej Litwy.pdf/12

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

spalić chatę osadnika, odebrać mu ziemię, a dzieci i żonę jego pognać w niewolę, a już lud bezrolny? tych niewolników na rynkach sprzedawano jak zwierzęta, do najcięższych prac zaprzęgano.
Nie miałaż więc być posępną dusza biednego Litwina? i małaż to zasługa dobrej naszej Królowej Jadwigi, że lud ten nieszczęśliwy, ku światłu Wiary prawdziwej powiódłszy, z niewoli tej strasznej, jedną maluchną swą rączką wywiodła?!
Dawna historja Litwy, nieznana nam zupełnie, dopiero w wieku XIII słyszymy o Wielkim Księciu Ryngoldzie, który pokonał Kawalerów Mieczowych. Ryngold powziął myśl, żeby straty, które ponosiła Litwa od Niemców, wetować sobie na Rusi, pod jarzmem tatarskiem pozostającej i zdobył miasto Połock.
Syn Ryngolda Mendog czyli Mindowe przyłącza do Litwy część Białej i Czarnej Rusi.
Aby się zabezpieczyć od Niemców, zamyśla Mindowe ochrzcić Litwę, sam nawet przyjmuje wiarę Chrystusa i przez papieża Innocentego IV w XIII wieku Królem Litwy mianowanym zostaje. Gdy jednak zakony niemieckie najazdów na Litwę nie zaniechały, wrócił Mindowe do pogaństwa.
Z dalszych następców Mendoga słynnym w historji Litwy w początkach wieku XIV, jest Gedymin, który założył miasto Wilno nad rzeką Wilją i zrobił je stolicą państwa. Zdobył on wiele miast na Rusi i rozszerzył granice Litwy.