Strona:Polska w r. 1811 i 1813 T.1.djvu/13

Polaków przed niewczesnym porywem, który mógłby sprowadzić nieobliczalne następstwa. Z tych wszystkich zadań Bignon wywiązał się z powodzeniem, zadowolnił Napoleona, pozyskał sympatję i szacunek mieszkańców. Przed wojną 1812 r. ks. Józef pragnął, żeby Bignon towarzyszył armji Księstwa w charakterze komisarza cesarskiego w razie marszu jej do województw południowych. Z chwilą wybuchu wojny i przybycia do Warszawy arcybiskupa mechlińskiego ks. Pradta, Bignon przeznaczony został na komisarza cesarskiego przy Rządzie Tymczasowym Litewskim w Wilnie, rozwijając wielką energję przy organizacji Litwy. Radą, doświadczeniem swojem wspierał członków, składających Komisję Rządową, wnikał w rozmaite szczegóły administracji krajowej, korespondował z władzami, interesował się postępem prac w rozmaitych gałęziach, starając się poznać środki i siły krajowe. Głównem jednak zadaniem komisarza cesarskiego było zgromadzenie odpowiedniej żywności dla armji, dla której Litwa, przy oddaleniu od podstawy operacyjnej, była jedynym źródłem zasiłku. Niestety, pamiętniki Bignona nie obejmują tego ciekawego i ważnego w życiu jego okresu, znajdujemy tutaj tylko ogólnikową wzmiankę o pobycie jego w Wilnie, o nieporozumieniach z generał-gubernatorem Litwy Hogendorpem i to, zdaje się, dopisaną później przez wydawcę tych pamiętników Ernoufa. Druga część pamiętników Bignona obejmuje dzieje jego drugiej misij w Polsce już w charakterze nadzwyczajnego posła po odwołaniu Pradta, ostatnie czynności w Warszawie, oraz pobyt w Krakowie, Dreźnie i Lipsku z rządem Księstwa Warszawskiego.
 Niepodobna dzisiaj określić ściśle epoki powstania tych pamiętników, na podstawie jednak wzmianek, rozrzuconych gdzieniegdzie, można przypuszczać, że powstały one w późnej epoce życia Bignona, mianowicie po 1831 r., kiedy autor, niezupełnie ufając pamięci, streszczał i czynił wyciągi ze swoich raportów, przesyła-