Przejdź do zawartości

Strona:Dzieła M. T. Cycerona tłum. Rykaczewski t. 3 Mowy.djvu/89

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Wystąpił problem z korektą tej strony.

wzięła, i to dobrodziejstwo powinno być za niebyłe uważane. Niemasz nic podobnego w naszej sprawie. Taka jednak była powaga K. Mariusza, ze bez pomocy L. Krassa, swego powinowatego[1], człowieka rzadkiej wymowy, sam w kilku słowach osobista swoja przewagą sprawę tę obronił i wygrał. W rzeczy samej, sędziowie, któżby chciał wydrzeć naszym wodzom na wojnie, w bitwach, w wojsku, moc wywyższenia zasługi? sprzymierzeńcom i skonfederowanym nadzieję nagrody za obronę naszej Rzeczypospolitej? Jeżeli twarz K. Mariusza, jeżeli głos, jeżeli oczy, w których pałał ogień wzroku wielkiego wodza, jeżeli świeże tryumfy, jeżeli jego obecność miały wtenczas taką wagę, niechże przykład, czyny, pamięć, nieśmiertelne imię tego sławnego bohatyra nie mniejszą dziś mają powagę. Niech będzie ta różnica między posiadającymi wziętość a znanymi z męztwa obywatelami, że gdy tamci cieszą się za życia swym wpływem, aby powaga tych ostatnich nawet po śmierci (jeżeli obrońca tego państwa umrzeć może) nieśmiertelnie trwała.

XXII. Nie udarowałże prawem obywatelstwa Kn. Pompejusz[2], ojciec, który tyle wielkich rzeczy w wojnie towarzyskiej dokazał P. Cesiusza, rycerza Rzymskiego, zacnego człowieka, który teraz mieszka w Rawennie, chociaż należał do skonfederowanego narodu? A. P. Krassus[3], ten znamienity obywatel, nie obdarzyłże tem samem prawem cale dwie kohorty Kamertynów i legią z Heraklei, miasta, z klórem, jak powszechnie mniemają, zawarliśmy pierwszy traktat za czasu Pyrrusa, kiedy K. Fabrycyosz był konsulem? Nie podniósłże potem Sylla[4] Arystona z Massylii, i, ponieważ o Gadytanach mówimy, dziewięciu Gadytauów na stopień obywateli Rzymskich? Nie nadałżetego samego prawa Kw. Metellus Pius, mąż pełen cnoty, prawości, skromności, Kw. Fabiuszowi z Saguntu? Ażali obecny tu M. Krassus, który co ja pokrótce przebiegam, jak najdokładniej wyłuszczył, nie obdarzył tem prawem człowieka ze skonfede-

  1. Syn lub synowiec Mariusza i mówca L. Krassus mieli za sobą córki augura Kw. Mucyusza Scewoli. Cic. de Oratore, I, 15.
  2. Kn. Pompejusz Strabo, konsul roku 89. Appian, ibidem, I, 6. Livius, epitome, 74, 76.
  3. P. Licyniusz Krassus, ojciec tryumwira, konsul 97 roku. — Gdzie mowa o dwóch kohortach Kamertynów i o legii z Heraklei, text musiał być skażony.
  4. Obacz mowę za poetą Archiasem, 10.