Przejdź do zawartości

Strona:Dzieła M. T. Cycerona tłum. Rykaczewski t. 3 Mowy.djvu/210

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Wystąpił problem z korektą tej strony.

o którym ten zacny i uczony młodzieniec w mowie swojej powiedział, że został z ludu pierwszym krzesłowym edylem[1]. Na co jeśli ci, Kassiuszu, odpowiem, że o tem lud Rzymski nic nie wie, i że niemasz nikogo, coby nam mógł o tem powiedzieć, zwłaszcza po śmierci Longina[2]: dziwić się, jak mi się zdaje, nie będziesz, kiedy ja sam, który nie wzdragam się badań starożytności, wyznam że o tem pierwszy raz od ciebie słyszę.
Ponieważ mówiłeś bardzo wytwornie i dowcipnie, jak przystało na zacnego i światłego rycerza Rzymskiego, a sędziowie pilnie cię słuchając okazali szacunek dla twego talentu i twojej nauki; odpowiem na tę część mowy, która po największej części do mnie się ściąga, i gdzie wymierzone na mnie uszczypliwe słowa nie sprawiły mi wielkiej nieprzyjemności.

Zapytałeś, czy droga do osiągnienia dostojeństw była, zdaniem mojem, łatwiejszą dla mnie, syna rycerza Rzymskiego, czy będzie dla mego syna zrodzonego w konsularnym domu. Co do mnie, chociaż mu lepiej niż sobie samemu życzę, nigdym nie żądał aby miał łatwiejszy do dostojeństw przystęp, jak ja miałem. Owszem, żeby nie myślał żem ja już raczej pozyskał, niż wskazał do ich dostąpienia drogę, mam zwyczaj dawać mu naukę, chociaż wiek jego nie jest jeszcze zdolny do jej przyjęcia[3], jaką on potomek Jowisza dawał swym synom:

«Zawsze trzeba mieć się na ostrożności: wiele sideł zastawiono na dobrych ludzi.»

Znasz resztę:

»Nie staraj się o to, czegoć wielu pozazdrości.»

Napisał to ów poważny i rozumny poeta[4], nie żeby onych królewskich synów, których już nic było, ale nas i dzieci nasze do chwalebnych usiłowań pobudzić.

  1. U Pigbiusza drugim krzesłowym edylem roku 388 od założenia Rzymu jest Juwencyusz Thalna: a że Laterensis wyprowadzał się od Juwcncyuszów, chciał Kassiusz przez to starożytność jego domu okazać, w tem się tylko pomylił, że jego przodka pierwszym krzesłowym edylem nazwał.
  2. Ten Longinus, także Kassiusz, był biegłym znawcą starożytności. Cic. de Oratore, I, 60.
  3. Syn Cycerona urodzony 65 roku, miał wtenczas lat jedenaście.
  4. Attius w tragędyj Atreusz, z której Cycero więcej wierszy przytoczył w mowie za Sextiuszem, 48, tudzież w piśmie de Officiis, I, 28.