Przejdź do zawartości

Strona:Bronisław Malinowski - Wierzenia pierwotne i formy ustroju społecznego.pdf/310

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

monialne. Tak więc, bądź to przez faktyczny stan rzeczy blizkiego pożycia i jedności terytoryalnej, bądź też w braku tego przez szereg funkcyi społecznych sztucznie niejako stwarzających solidarność klanu, stosunek członków klanu musiał być z socyologiczną koniecznością dość blizki. Otóż „blizki“ i „krewny“ są to terminy, które w socyologii, zwłaszcza zaś w socyologii ludów pierwotnych, prawie się pokrywają.
Klan totemiczny jest, wogóle mówiąc, małą garstką ludzi, którzy są faktycznie związani ścisłymi węzłami społecznymi, a więc też i uważają się za blizkich. Nic zatem dziwnego, że ludzie ci pojmowali swą blizkość jako pokrewieństwo.
Widzimy więc, że blizki stosunek między członkami klanu jest socyologiczną koniecznością, albo bowiem klan jako jednostka lokalna był w faktycznym blizkim kontakcie, albo też jeżeli klan miał wogóle istnieć jako jednostka nie lokalna, musiały wytworzyć się funkcye społeczne, narzucające jego członkom ścisłą solidarność wzajemną. Blizki zaś stosunek klanu trudno odróżnić od stosunku rzeczywistego pokrewieństwa, zwłaszcza w prymitywnych grupach ludzkich, gdzie stosunki społeczne nie rysują się wyraźnie, ale przechodzą nieznacznie jedne w drugie, zarówno w obiektywnym stanie rzeczy, jak też i w subjektywnem ujęciu. Rodowy charakter klanu jest więc wynikiem socyologicznego stanu rzeczy.
Funkcye rodowe, wynikające z tego charakteru klanu, nie wyrażają jednak nic z wierzeń totemicznych, to znaczy, z wierzeń określających postawę człowieka wobec otoczenia. Są one więc funkcyami egzogenicznem i są to funkcye, które się przyłączyły do totemizmu z powodu jego socyologicznej podstawy, nie zaś z powodu charakteru jego wierzeń.