Strona:Bronisław Malinowski - Wierzenia pierwotne i formy ustroju społecznego.pdf/309

pytanie. Ponieważ istotą totemizmu, istotą wierzeń totemicznych jest według teoryi rozwiniętej w tej pracy, postawa religijna człowieka w stosunku do otoczenia, istotnie totemicznemi są te funkcye społeczne klanu, w których ta postawa się wyraża, a więc funkcye religijne klanu, obrzędy kultu totemicznego (zresztą nieliczne), tabu totemiczne i wszelkie przepisy jedzeniowe wogóle. Wszystkie te funkcye klanu stoją w zasadniczym związku z wierzeniami totemicznemi, wszystkie one wyrażają postawę człowieka w stosunku do otoczenia. Udowodnienie tego było zresztą zawarte w wywodach pierwszej części, nie będziemy go więc tu raz jeszcze rozwijali. Zaznaczyć tylko trzeba było, że funkcye te są faktycznie istotną częścią totemizmu, że nie są wyrosłe wtórnie na gruncie społecznej podstawy totemizmu.
 Przejdziemy do drugiej kategoryi funkcyi, do tych, które określają stosunki wzajemne członków klanu. Ponieważ stosunek członków klanu posiada ogólną cechę pokrewieństwa, można funkcye te nazwać funkcyami rodowemi klanu. Ten charakter rodowy klanu wynika z jego ogólnej socyologicznej natury. Klan jest grupą bardzo małą, a bardzo ściśle związaną, zwłaszcza tam, gdzie jest on jednostką lokalną. Ale tam, gdzie blizki stosunek faktyczny członków klanu już jest zniszczony, jak być musi u wszystkich ludów, u których członkowie klanu rozsiani są po rozmaitych miejscowościach, a nawet rozmaitych rodzinach, tam właśnie albo klan musiał zginąć, albo jeżeli utrzymał się przy życiu, to jedynie dlatego, że jedność i jednolitość jego znalazła wyraz, została utwierdzona w szeregu funkcyi wyraźnie zaznaczających solidarność grupy. Takimi są np. dość szeroko rozpowszechnione obowiązki vendetty i inne zobowiązania prawne, obowiązki gościnności, różne obowiązki i przywileje zwyczajowe i cere-