Przejdź do zawartości

Monomachia Parysowa z Menelausem (Kochanowski, 1919)

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
<<< Dane tekstu >>>
Autor Homer
Tytuł Monomachia Parysowa z Menelausem
Podtytuł (z „Iljady“)
Pochodzenie Klejnoty poezji staropolskiej
Redaktor Gustaw Bolesław Baumfeld
Wydawca Towarzystwo Wydawnicze w Warszawie
Data wyd. 1919
Druk Drukarnia Naukowa
Miejsce wyd. Warszawa
Tłumacz Jan Kochanowski
Źródło Skany na Commons
Inne Pobierz jako: EPUB  • PDF  • MOBI 
Cała antologia
Pobierz jako: EPUB  • PDF  • MOBI 
Indeks stron
JAN KOCHANOWSKI.
MONOMACHIA
PARYSOWA Z MENELAUSEM.
(Z „ILJADY.“)

Owi tedy w swych rzędziech siedli, gdzie burzliwe
Ich konie z wozy stały i zbroje cierpliwe,
A Parys ku przyszłemu boju się gotował:
Naprzód nakolankami nogi obwarował
Pięknemi złocistemi; więc na się nie swoję,
Ale Tejkaonową bracką włożył zbroję:

A potem miecz przypasał śrebrem obleczony,
I tarcz wielką na głowę i szyszak złocony;
Temu włosy na głowie trzęsły czub ogromny;
Po tem wszytkiem wziął oszczep w rękę nieułomny.
Toż czynił Menelaus. A gdy ku bojowi
Zdali się być już sobie obadwa gotowi,
Szli prosto miedzy wojska, srogo poglądając;
A ludzie strach zejmował, na obu patrzając.
Już w rozmierzonym placu przeciw sobie stoją,
Gniewając się i bronią potrząsając swoją.
Naprzód Parys wystrzelił oszczep i uderzył
Atrydę prawie na tarcz, jako był umierzył;
Lecz żelaza nie przebił, bo grot nie hartował
W pawężę niezdobytą. Potem się gotował
Menelaus, tę modlitwę czyniąc bogu swemu:
Boże, pomóż mi przeciw Parysowi złemu,
Od któregom ukrzywdzon nie dawszy przyczyny:
Tego ty skarz ma ręką, aby i kto iny
Napotem wiedział, jako ma ludzi szanować,
Od których dobrodziejstwa zwykł kiedy przyjmować!
To wyrzekłszy, wystrzelił oszczep i uderzył
Parysa prawie na tarcz, kędy był umierzył;
A ten się nazad cofnął i został przez rany.
Oszczep w stronę uderzył, krwią nie umazany.
A Menelaus, miecza dobywszy srogiego,
Uderzył z wierzchu w szyszak; od razu tęgiego
Rozpierzchnął się miecz w kęsy; westchnął nieszczęśliwy
Menelaus: Ach, Boże! Toś mi nie życzliwy;
Jam się dziś myślił pomścić zelżywości swojej
Nad bezecnym Parysem; ali w ręce mojej
Tylko jedlca zostały, a miecz sam skruszony,
I oszczep darmo poszedł, a ten nie raniony!
To mówiąc, dopadł końskich włosów u szyszaka
I ciągnął go, wracając do swego orszaka.
A tego węzeł dusił upstrzonej tkanice,
Która pod brodą strzegła czubatej przyłbice.

I wciągnąłby był i dank wielki miał, by była
Wenus, krew Jowiszowa, niewnet obaczyła,
Która mu pas bitego wołu rozerwała,
A temu próżna w ręku przyłbica została.
Tę tedy Menelaus prze swoje porzucił,
A ci ją wnet porwali; on się znowu rzucił,
Chcąc go oszczepem zabić; a ta obroniła
Snadnie, jako bogini, a mgłą go zaćmiła....

(Około 1570 r.)[1]






  1. Monomachja Parysowa z Menelausem. Część przekładu III księgi Iljady (Koch. tylko tę księgę tłómaczył).
    Ich konie z wozy — starożytni Grecy (w czasie wojny trojańskiej) wjeżdżali zwykle na pole walki na specjalnych dwukołowych wozach i często z nich walczyli włóczniami: Tejkaonowa bracka — brata (swego) Tejkaona; na głowie czub ogromny — czub z włosia końskiego, umieszczony na szyszaku (rodzaju hełmu); oszczep — włócznia; wystrzelił oszczep — rzucił oszczepem: pawęż — tarcza, aby i kto inny napotem wiedział i t. d. — Parys był gościem Menelausa i porwał mu z domu żonę, Helenę: przez — bez: jedlca — rękojeść oszczepu: upstrzonej tkanice — tkaniny barwnej (pod szyją przytrzymującej szyszak); dank — dziękczynienie, chwała: pas bitego wołu — rzemień pod szyszakiem (na szyi).




Zobacz też


Tekst jest własnością publiczną (public domain). Szczegóły licencji na stronach autora: Homer i tłumacza: Jan Kochanowski.