Przejdź do zawartości

Strona:Z tajników archiwów dyplomatycznych (stosunki polsko-amerykańskie w latach 1948-1954).pdf/28

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

dzeniu Planu Marshalla i planu, który ma służyć głównie walce politycznej Stanów Zjednoczonych przeciwko Związkowi Radzieckiemu i przeciw obozowi postępu w Zachodniej Europie”[1].
„Propaganda strachu przed Sowietami i komunizmem — pisał w swym raporcie z 2 lutego 1948 r. ambasador Winiewicz ministrowi Modzelewskiemu, rozhuśtała histerię antyczerwoną. Histeria ta trwa nadal. Histeria ta jest główną bronią rządu w przeprowadzeniu także planu M arshalla”[2].
W 1948 r. sytuacja międzynarodowa była bardziej skomplikowana aniżeli w roku poprzednim. W stosunkach Wschód-Zachód wystąpiło więcej napięć. Odbiło się to również na stanie stosunków bilateralnych polsko-amerykańskich. Najbardziej odczuwała to bezpośrednio Ambasada RP w Waszyngtonie. Winiewicz raportował do centrali, że rozmowy i kontakty z Departamentem Stanu były znacznie łatwiejsze w 1947 r. niż w 1948 r. W 1948 coraz trudniej było o uzyskanie pozytywnej decyzji władz amerykańskich w jakiejkolwiek sprawie[3].
W 1948 r. stosunki Wschód-Zachód, stosunki radziecko-amerykańskie były już dość skomplikowane. Istniały poważne napięcia. W niektórych kołach w Waszyngtonie wyrażano przekonanie, że rząd Stanów Zjednoczonych w swej rozgrywce ze Wschodem zamierza zachować możliwie dobre stosunki z Polską i Czechosłowacją. Przekonanie to podzielał również ambasador Winiewicz „z zastrzeżeniem, że „nie robią tego z sympatii a dla interesu.... dotychczasowy rozwój był zgodny z formułą zaprezentowaną ministrowi Hilaremu Mincowi przez Claytona, nie będziemy przeszkadzać”. W depeszy z 7 lutego 1948 r. Winiewicz sygnalizował jednak, że ta formuła wydaje się ulegać zmianie, tzn. Waszyngton zaczyna zastanawiać się „nad zrewidowaniem stosunku do Polski”, czego przykładem były trudności z uzyskaniem przez Polskę pożyczki z Banku Międzynarodowego[4].
W jednej z depesz Winiewicz po rozmowie z zastępcą sekretarza stanu Armourem wyraził pogląd, że Amerykanom zależy na utrzymaniu dobrych stosunków ze Wschodem, a w szczególności z Polską. Modzelewski nie podzielał tego poglądu i uzasadniał swój pesymizm konkretnymi posunięciami Waszyngtonu ograniczającymi stosunki z Polską, odmową m.in. zakupów z tzw. surplusu, wskazywał na ograniczenia handlowe, trudności wizowe itp.[5].

Stany Zjednoczone realizowały już wówczas założenia doktryny powstrzymania komunizmu. W odniesieniu do Polski celem polityki amerykańskiej było zapobieżenie

  1. AMSZ, Z6. T1376. W88.
  2. Tamże.
  3. Tamże.
  4. AMSZ, ZD. W17. T165.
  5. AMSZ, ZD. W17. T166.