miejsce, regionalna tożsamość, kultura, lokalność. Ponownie zwrócono uwagę na rolę przestrzeni i uznano, iż geografia ma znaczenie jako jeden z najważniejszych wymiarów analiz politycznych[1].
Kolejnym ważnym elementem rozwoju geopolityki, który przyczynił się do rozszerzania pól badawczych, stał się wzrost znaczenia teorii interpretacjonistycznych w wyjaśnianiu zjawisk politycznych. Interpretacjonistyczne podejścia do badań politologicznych skupiają się na znaczeniach, które określają kształt działań i instytucji, oraz na sposobach kształtowania tych działań i instytucji. Za różnymi typami teorii interpretacjonistycznych kryje się wspólne założenie, że nie możemy właściwie zrozumieć stosunków międzyludzkich, jeśli nie pojmujemy wiążących się z nimi znaczeń. Zwolennicy tego typu podejścia w wyjaśnianiu zjawisk politycznych w centrum uwagi stawiają przekonania, idee i dyskursy[2].
Podejście interpretacjonistyczne stało się impulsem do odrodzenia geopolityki, która zaczęła koncentrować swoje badania na ludzkich wyobrażeniach świata. Uznano, iż ludzkie działania bazują na indywidualnej konstrukcji i ocenie przestrzennej i społecznej sytuacji i w dużej mierze zależą od odmiennych sposobów postrzegania świata zewnętrznego. W ramach geografii politycznej wykorzystanie epistemologicznego twierdzenia, iż nie ma jednej uniwersalnej prawdy, lecz wiele przedstawień świata i jego wyobrażeń, doprowadziło do powstania tzw. geopolityki krytycznej ― nowego projektu badawczego, który rozszerzył pole badawcze geopolityki.
We współczesnych analizach przestrzennego uwarunkowania procesów politycznych tradycyjne oraz nowe pola badawcze uzupełniają się, podejmując problemy istotne dla badania procesów politycznych. W ramach prac prowadzonych „na styku” politologii i geografii szczególnie nośne w ostatnich latach stały się grupy tematów odnoszące się do:
1) polityki ekologicznej i konfliktów o surowce,
2) konfliktów przestrzennych oraz problemów granic,
3) geopolityki,
4) globalizacji i nowego ładu międzynarodowego,
5) symbolicznych reprezentacji władzy politycznej,
6) regionalnych konfliktów i nowych ruchów społecznych[3].
W wydanym w 2000 r. Słowniku Geografii Humanistycznej (Dictionary of Human Geography) Graham Smith wyróżnił cztery podstawowe kierunki badań geopoli-
- ↑ Por. Contextual political analysis, ed. R.E. Goodin, Ch. Tilly, Oxford 2006, s. 509-596.
- ↑ D. Marsh, G. Stoker, Teorie i metody w naukach politycznych, Kraków 2006, s. 131.
- ↑ P. Reuber, Conflict studies and critical geopolitics-theoretical concepts and recent research in political geography, „GeoJournal” 2000, nr 50, s. 37.
