Przejdź do zawartości

Strona:Stanisław Załęski - Jezuici w Polsce T. 1 Cz. 1.djvu/117

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

Prokuratorowie prowincyonalni z jenerałem i jego radą składają „kongregacya prokuratorów“[1]. Gdy ta, większością dwóch trzecich części głosów, zadecyduje potrzebę zwołania kongregacyi jeneralnej, jenerał musi ją zwołać w ciągu półtora roku, naznacza w tym celu czas i miejsce, w którem się ma odbyć i zaprasza prowincye, aby na kongregacyach prowincyonalnych po dwóch deputatów profesów na kongregacyą jeneralną wybrały.
Dekretów kongregacyi jeneralnej nie zatwierdza jenerał, jeno je ogłasza i wykonuje. Wiele mniejszej wagi spraw poleca kongregacya jenerałowi do załatwienia, otacza go wielką czcią, poszanowaniem i zaufaniem i nazywa Admodum Reverendus Pater Noster[2].

Każdy zakonnik może się jak z jenerałem tak z prowincyałem znosić listownie bezpośrednio, osobiście zaś tylko za jego pozwoleniem. Jenerał zaś porozumiewa się z zakonem przez częste listy. Prowincyałowie co miesiąc, rektorowie co kwartał, rada prowincyalska co pół roku, superiorowie raz do roku informują jenerała o stanie prowincyi i domów i o sprawach bieżących. Jeżeli listowne znoszenie się nie wystarczy, albo zawikłane i trudne sprawy której prowincyi tego wymagają, jenerał wysyła z ramienia swego wizytatora jeneralnego, który od niego tylko zależny, stosować się ma przy swej wizycie do jego poleceń i instrukcyi[3]. Sam zaś jenerał zazwyczaj nie objeżdża i nie wizytuje prowincyi, przebywa stale w swej rezydencyi w Rzymie lub indziej.

  1. Const. p. VIII. c. 2.
  2. Dla lepszego zrozumienia tej terminologii jezuickiej podaję odpowiedne parlamentarne nazwy i tytuły dziś powszechnie przyjęte:
    Kongregacya jeneralna = sejm walny, rada państwa; kongregacya prowincyalna = sejmik, sejm krajowy; jenerał = dożywotni prezydent rzpltj. zarazem marszałek sejmowy; asystenci ministrowie dla pojedynczych krajów, ale tylko z głosem doradczym i bez żadnej władzy na zewnątrz; sekretarz zakonu = jeneralny sekretarz, jest on zarazem sekretarzem jenerała, ma do pomocy substytutów, czyli sekretarza dla każdej asystencyi, a do przepisywania i usługi asystentom braciszków zakonnych.
    Sekretarza i prokuratora wybiera sam jenerał.
  3. Const. p. VIII. c. 1. §.9. — Congr. II decr. 48, 52. Const. p. IX. c. 3. §. 7. — Congr. I. dekr. 91. — Congr. II dekr.