Przejdź do zawartości

Strona:Stanisław Załęski - Jezuici w Polsce T. 1 Cz. 1.djvu/107

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

Dalszym ciągiem tej próby jest scholastykat t. j. szereg lat między złożeniem ślubów pojedynczych po nowicyacie a ślubami publicznymi lub profesyą. Nabywanie gruntownych nauk, zwłaszcza teologii i dalsze ćwiczenie się i postęp w zakonnej doskonałości, oto co zapełnia długie lata scholastykatu. Zakończa go t. z. „trzecia próba“ czyli nowicyat, która daje ostateczną, że się tak, wyrażę tresurę zakonną i poznajamia dokładnie z instytutem. W ten sposób dopiero, pod duchownym i naukowym względem przez 10—17 lat wykształcony i uformowany kapłan, składa śluby publiczne lub profesyą.

Homines mundo crucifixos, et quibus mundus crucifixus est, ludzi ukrzyżowanych światu, i którym świat ukrzyżowany jest, takich chce mieć i takich formuje sobie członków zakon. Wysoko sobie ceni i kocha się świat t. j. ludzie według maksym światowych żyjący, w dostatku i bogactwie, w przyjemnościach, używaniu i rozkoszach, w niezależności i swobodzie, w popularności i sławie rozgłośnej; ubiega się o to z Bogiem czy mimo Boga, goni za tem gorączkowo, czuje się dumnym i szczęśliwym, gdy ma to wszystko; biednym, upośledzonym i pokrzywdzonym, gdy tego nie ma albo nie ma w całej pełni. Otóż oportet agere contra propriam sensualitatem potrzeba działać wbrew zmysłowej naturze i dlatego instytut nakłada na zakon ślub ubóstwa i to jakiego ubóstwa. Nietylko nie wolno nic mieć i nic posiadać, ale niczego używać, niczem nie rozporządzać jako własnością swoją, nulla re tanquam propria utantur.[1] Po czterech latach pobytu w zakonie zrzec się trzeba wszelkich godności, urzędów, pensyj, dochodów, jeżeli się jakie miało przed wstąpieniem do zakonu, ojcowizny nawet, majątku wszelakiego i mienia, na rzecz rodziny albo ubogich albo też i zakonu. Nawet i przez te cztery lata nie wolno zarządzać swem mieniem, jeno zostawić to komu z rodziny, albo przełożonym. I dlatego w kolegiach i domach nowicyatu znajdują się osobne księgi, liber renuntiationis bonorum, liber resignationum, w których to zrzeczenie się wszelkiej prywatnej własności i prawa rozporządzania nią, zapisane.[2]

  1. Constit. p. III, c. I. §. 8.
  2. Congr. VII. decret. 17. Przy tej rezygnacyi wolno całe swe mienie lub część jego zapisać zakonowi, ale nie ma obowiązku;