Strona:Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Historyczno-Filozoficznego Akademii Umiejętności - 1887 - Tom 19.djvu/059

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

inaczéj się stało. Król przyrzekł, lecz zdaje się nie miał zamiaru dotrzymać. Oprawców bowiem występujących w urzędowym charakterze, tak jak przed r. 1433, tak i po tymże roku spotykamy w księgach sądu grodzkiego, przynajmniéj krakowskiego; a jeśli może znaczenie ich coraz więcéj upadało, to władza była zupełnie taką, jak i przed r. 1433. Byli zawsze szlachtą. Chwytali tak jak przedtem zbrodniarzy[1], powoływali ich przed sąd i oskarżali[2], mieli swych woźnych, i to szlachtę[3], do ciążenia, przeprowadzali rodzaj śledztwa uprzedniego, a może nawet i rodzaj sądu[4], a wreszcie pilnowali, ażeby sąd patrymonialny należycie sprawiedliwość wymierzał[5]. Zdaje się jednak, że już coraz rzadziéj w roli

  1. ↑ r. 1444. Inscr. Cast. Crac. St. P. P. P. II, N. 3204: Nobilis S. prout sua familia inculpata fuit pro furticinio per quendam mercatricem de N. et capta per iustitionarium et incarcerata... fideiussit eam de carcere.
  2. ↑ r. 1433 14/10. Inscr. Castr. Crac. IV, p. 1005: S. de S. astitit terminum perempt. super Manszowskij iustitiarium pro crimine furticinii, quod idem iustitiarius super ipsum dixerat. r. 1458. Inscr. Castr. Crac. XX, p. 52: N. de T. kmeto prout fuit pro furticinio in turrim impositus per iusticionarium, quia non est super eo iure convictus, propter hoc sex testium et proprio iuramento suam innocentiam expurgavit.
  3. ↑ r. 1441. St. P. P. P. II, N. 3031: Johannes familiaris Franczkonis iusticionarii condempnavit... consules et civitatem de Scala pro vulnere cruento nobili N. iidem lugerunt penam LXX, quia repercusserunt pignora; widocznie bójka tu z powodu ciążenia powstała.
  4. ↑ r. 1451. St. P. P. P. II, N. 3476: Veniens nobilis Nicolaus de Swerzinecz iusticionarius terre Crac. recognovit, quod dum culpam dederat Stanislao Cz. de C. pro furticinio: tandem St. coram eodem iusticionario expurgatus est cum testibus sex vicinis suis, qui iurarunt ad sanctam crucem, quod idem Stanislaus non fuit fur, nec est, nec usus est furticiniis, nec fures conservavit.
  5. ↑ r. 1453. St. P. P. P. II, N. 3528: Remisimus J. et S. kmetones ad ius hereditarium domini N. abbatis de Czirzicz.... pro schind, vulneracione et concussione vie....
Źródło: „https://pl.wikisource.org/w/index.php?title=Strona:Rozprawy_i_Sprawozdania_z_Posiedzeń_Wydziału_Historyczno-Filozoficznego_Akademii_Umiejętności_-_1887_-_Tom_19.djvu/059&oldid=1994566”