Strona:Rdestowiec ostrokończysty (Reynoutria japonica Houtt.) – roślina użytkowana kulinarnie w Puszczy Białowieskiej.pdf/3

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

ostrokończystego z powodu bardzo wysokiej zawartości resweratrolu oraz innych substancji czynnych, które są polecane jako środek zapobiegający rakowi, opóźniający starzenie, hamujący rozwój grzybów i bakterii (Kimura & Okuda 2001, Spainhour 2008, rozanski.ch/cancer2000.htm).
W Japonii Korei i Chinach jego młode pędy nadziemne i kłącza są użytkowane jako „dzikie warzywo” (Eui Taek Jeong i in. 2010). W Japonii rdestowiec ostrokończysty (itadori) jest tradycyjnym pożywieniem, którego najwięcej używa się na obszarze prefektury Kochi na wyspie Shikoku (hiro-shio.blogspot.com/2010/05/itadori-jam.html). Obecnie w całej Japonii pozyskiwany z półupraw używany jest jako składnik sansai — wiosennej potrawy z roślin dziko rosnących. Młode pędy rdestowca po obraniu ze skórki i zblanszowaniu podaje się tak jak szparagi, z różnymi sosami jako jarzynę, smażone w głębokim tłuszczu jak frytki lub jako zupę (shizuokagourmet.com/sansaimountain-vegetables-recipes/ — 125k). W Korei rdestowiec ostrokończysty jest przygotowywany do jedzenia podobnie jak w Japonii lecz potrawy są traktowane jako przystawki do głównego dania (blog.daum.net/dkfemsea/847[1]). W Korei Południowej w r. 2012 roślina ta została zaliczona do żywności funkcjonalnej (czyli pożywienia o sprawdzonym działaniu medycznym) (Jin Sook Kim i in. 2012). W Chinach rdestowiec ostrokończysty (pinyin) jest używany do jedzenia tylko w niektórych regionach, np. w prowincji Hunan (Zou i in. 2010). W Wietnamie Reynoutria japonica jest gatunkiem bardzo rzadkim, zagrożonym wyginięciem, będącym w „Czerwonej Księdze Wietnamu” (www.vncreatures.net/etracuu.php?loai=2) i nie jest wykazywana w żadnej pracy dotyczącej dziko rosnących roślin pokarmowyc. Na Sachalinie i wyspach Kurylskich Rosjanie używają w kuchni rdestowca „po rosyjsku” jako główny składnik zupy zamiast szczawiu lub w formie kisielu (www.dissercat.com./cotent/reinurtia-yaponskaya-reynoutra-japonica-hutt-vprimorskom-krae#ixzz2AlaFYbDH). W Anglii i USA młode pędy rdestowca ostrokończystego traktuje się w kuchni tak jak rabarbar — sporządza się zimny napój (po zasypaniu cukrem zostawia się na kilka godzin), a także desery z kremem, dżemy i piecze się ciasta z „niby-rabarbarem” (www.celtnet.org.uk/recipes/ancient/wild-foodentry.php?term=Japanese%20Knotweed).

Historia użytkowania w Puszczy Białowieskiej

Rdestowiec ostrokończysty jest obecnie używany jako roślina pokarmowa we wsi Budy (gm. Białowieża) i przez nielicznych mieszkańców miasta Hajnówka. Prezentowane poniżej informacje pochodzą z trzech wywiadów prowadzonych w latach 2010 i 2011 i na podstawie obserwacji uczestniczącej (autorka artykułu wychowała się w sąsiedniej miejscowości). W czasie działań wojennych w 1918 roku, jak opowiedziała mieszkanka Bud, pani Wanda Karpińska (ur. 1926 r.), wieś została spalona, a mieszkańcy wyjechali do Rosji w ramach bieżaństwa. Po powrocie w 1920 roku ludność zamieszkała w lesie ok. 1 km na południe od wsi w ziemiankach na okres dwóch lata, zanim udało im się odbudować domy i zabudowania gospodarcze. W tym okresie ludność niewiele uprawiała i cierpiała z powodu głodu i bardzo złych warunków mieszkalnych. Po wyczerpaniu zapasów żywności ludność żywiła się głównie zwierzyną leśną oraz roślinami dziko rosnącymi. W miejscu w którym były ziemianki na dziko rosła duża kępa rdestowca ostrokończystego (rośnie tam do dziś). Dzieci odkryły, że młode pędy tej rośliny smakują jak rabarbar i zaczęto gotować z nich zupy i kompoty oraz piec placki. We wsi Budy rdestowiec ostrokończysty jest nazywany „dzikim rambarbarem”. W czasie okupacji i tuż po drugiej wojnie światowej w Budach często jedzono placki z rdestowcem (Szumarski T., inf. ustna). Niektórzy mieszkańcy Bud do dziś wiosną jedzą surowe pędy i pieką placki z dodatkiem „dzikiego rabarbaru”. Podają, że „dziki

  1. Przypis własny Wikiźródeł Adres zarchiwizowany