Strona:PL Zieliński Rzeczpospolita Rzymska.pdf/455

57. SERTORJUSZ I LUKULLUS

 Przechodząc do ostatniego aktu wielkiej tragedji, której bohaterką była republika rzymska, wyobrazimy tu przedewszystkiem te osobistości, które miały w niej zagrać odpowiedzialne role.
 Pozostawiony przez Sullę senat, ten jedyny po jego reformie organ rządu, był znacznie liczniejszy niż p o przedni, ale co do jakości stał o wiele niżej. Stał niżej naprzód dlatego, że całe szeregi i to najlepszych jego członków zginęły głównie wskutek teroru obu Marjuszów, częściowo zaś wskutek teroru Sulli; powtóre dlatego, że w sprawie uzupełnienia kolegjum wzmocnionego do 600 członków — naczelnik rządu nie był zanadto w y bredny; zwolennikom swoim dawał w nagrodę miejsce w senacie, nie bacząc na ich zalety moralne i zasługi obywatelskie. Dzięki temu do liczby senatorów dostali się jutrzejsi łupieżczy namiestnicy, jak ów G. Werres, bicz Sycylji, którego umiejętne zdemaskowanie unieśmiertelniło Cycerona — a także jutrzejsi sprzedajni sędziowie w komisjach kryminalnych.
 Mimo wszystko byli i teraz w senacie mężowie, którzyby w każdym okresie stanowili jego ozdobę. Śród przedstawicieli starego pokolenia przedewszystkiem powinien być wspomniany Metellus Pobożny (Pius), syn Numidyjskiego — tego samego, który sam jeden odmówił przysięgi na wierność zgubnym prawom Saturnina i wskutek tego zmuszony był udać się na wygnanie; szanowne swe przezwisko (które nasz «Pobożny» bardzo nieściśle oddaje) jego dostojny syn uzyskał za niezmordo-