Strona:PL Zieliński Rzeczpospolita Rzymska.pdf/318

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

turalnego. Gdyby Perseusz był zręczniejszym politykiem — udałoby mu się stworzyć silną koalicję wschodnio-grecką przeciwko Rzymowi; ale i bez tego rozporządzał środkami bardzo znacznemi.
Już Filip zebrał bogaty skarb w Pelli, za który można było długo utrzymać silne wojsko najemne, a najemników, nawet doskonałych, dostarczała i Grecja i państwo Gallijskie w Tracji. Nie mniej znaczny był zapas zboża i broni; potrzebna była tylko umiejętność zarządzania tem wszystkiem, umiejętność nieoszczędzania środków w decydującej chwili — a właśnie tej umiejętności Perseusz nie posiadał. Zdolności jego nie wychodziły poza inscenizowanie zamachów rozbójniczych, co też niezawsze się udawało: jak np. zamach jego towarzysza, niejakiego Ewandra, na życie Eumenesa, który przybył, by złożyć ofiarę w Delfach; Perseusz nie osiągnął celu i shańbił się tylko, jako świętokradca, w całej Grecji. Przytem zachowywał się bezczelnie, naruszając dowolnie układ zawarty przez Rzym z jego ojcem. Rzym nie był skłonny do użycia siły, ale wobec tego, że Perseusz wciąż krzywdził jego sprzymierzeńców, zmuszony był wypowiedzieć wojnę niesfornemu królowi. Była to trzecia wojna Macedońska (172—168).
Jak bardzo nie na rękę była ta wojna Rzymianom, dowodzi zupełne ich nieprzygotowanie. Poseł rzymski, Marcjusz, zmuszony był uciec się do podstępu i skłaniał króla do zawarcia dłuższego zawieszenia broni w celu pertraktacyj dyplomatycznych, aby Rzym zdążył się przygotować. Marcjusz wielce się chełpił w senacie swą zręcznością, lecz nie doczekał się pochwały: postąpiłeś, mówiono, mądrze, lecz nie po rzymsku. Ale i te przygotowania nie wiele pomogły. Tutaj znowu trzeba będzie przypomnieć o rzymskich prawach republikańskich: dowództwo w czasie wojny powierzano tylko starszemu magistratowi (zwykle konsulowi), a magistratów obierano na rok. Kogo lud wybierze konsulem, ten wyrusza do armji, wszystko jedno, czy posiada talent wojskowy, czy go nie posiada. Jest rzeczą zrozumiałą, że pod