Strona:PL Zieliński Rzeczpospolita Rzymska.pdf/277

kult Demetry-Cerery, której świątynia stała się główną świątynią plebejuszów i ich religijną podporą w walce z patrycjatem. Wogóle był to czas demokratycznej hellenizacji Rzymu, hellenizacji, że się tak wyrazimy, od dołu. — Wojny samnickie zepchnęły religje grecką i wogóle hellenizm na ostatni plan, ale podczas wojen z Tarentem i z Pyrrusem przypomniały one znowu o tem, że istnieją. Mniejwięcej w tymże czasie zdołała ugruntować się legenda o pochodzeniu Rzymian od trojańskiego Eneasza i jego drużyny. Lecz Troja, to nie zupelnie Grecja: dla poparcia jednej legendy powstaje druga — że zstąpiwszy na wybrzeże Tybru, Eneasz zetknął się na miejscu późniejszego Rzymu z Ewandrem, arkadyjskim wychodźcą, który zamieszkałemu przez siebie wzgórzu nadał od imienia ojczystego arkadyjskiego Pallantejonu — nazwę Palatyn. Ale w taki sposób Rzymianie byli właściwie Grekami — przedewszystkiem zaś, rozumie się, starożytne rody patrycjuszowskie Fabjuszów, Klaudjuszów, Juljuszów, Korneljuszów, które dały Rzymianom początek. To dawało hellenizmowi rzymskiemu III stulecia zupełnie różne od poprzedniego piętno arystokratyczne.
 Wspomnieliśmy już mimochodem, że zawezwano do Rzymu Andronika, mieszkańca Tarentu, by zorganizował dziękczynne igrzyska «tarentyńskie» (r. 249); ów zaś ponad pochwałę wywiązał się z powierzonego mu zadania, i jako obywatel rzymski, L. Liwjusz Andronikus, stał się kierownikiem szkoły dla szlachty, a dzięki temu twórcą rzymskiej literatury nadobnej. Rzecz w tem, że Andronikus, studjując ze starszymi uczniami mowę grecką na Homerze, potrzebował dla młodszej grupy analogicznej książki łacińskiej. Stworzył ją sam, tłumacząc na łacinę Odysseję, ale ta łacińska Odysseja zajęła wybitne stanowisko w szkolnictwie rzymskiem, i dzięki niej, chłopcy rzymscy zawierali znajomość z baśniowemi i czarownemi postaciami Cyrce i Kalipso, Nauzykaji i Penelopy. Temu samemu Andronikowi, w roku 240, na rok po ukończeniu pierwszej wojny Punickiej, powierzono ozdobienie igrzysk tragedjami greckiemi; przełożył wów-