Przejdź do zawartości

Strona:PL Zieliński Rzeczpospolita Rzymska.pdf/23

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

z Sabinów Tytusa Tacjusza, trzecia, prawdopodobnie, z Albańczyków, przesiedlonych za Hostyljusza. Każda tryba dzieliła się na 10 kurji (curiae), dlatego też i zebranie ludowe, zgromadzone według tryb i kurji zwano «comitia curiata».
Ankus Marcjusz zmuszony był również przesiedlać do Rzymu pokonywanych przezeń Latynów; tych jednak nie przyjmował do grona patrycjuszów i nie tworzył nowych tryb. Wszyscy osiedleńcy stawali się plebejuszami, dlatego też wielu uważało Ankusa za twórcę rzymskiego plebsu. W każdym razie król ten znacznie go powiększył.

3. TARKWINJUSZE

Po jego śmierci spotykamy na tronie rzymskim już nie Rzymianina, lecz Etruska, wychodźcę z etruskiego miasta Tarkwinjów — króla Tarkwinjusza Pryska (Tarquiniua Priscus), t.j. Starego; tak go zwano dla odróżnienia od późniejszego króla tego samego imienia, o którym powiemy później.
Obecność nie-Rzymianina na tronie rzymskim podanie objaśnia w ten sposób, że ów Tarkwinjusz, przesiedliwszy się ze swego rodzinnego miasta do Rzymu, uzyskał tam, dzięki swym bogactwom, przemożny wpływ; więcej atoli jest prawdopodobne, że był to poprostu król etruski, który podbił Rzym i uczynił go swoją stolicą. W każdym razie jest rzeczą niewątpliwą, że Rzym swój niezwykły rozkwit zawdzięcza Tarkwinjuszowi. Władzy jego podlegała, oprócz właściwego obszaru rzymskiego, poważna część Etrurji i grodów latyńskich, a ponieważ Etrurja, dzięki ożywionym stosunkom z Grecją, była bardziej ucywilizowana, aniżeli jej sąsiad południowy, więc teraz ta cywilizacja poczyna przenikać i do Rzymu. Wtedy to powstaje myśl o świątyni na Kapitolu. Tarkwinjusz chciał ją poświęcić oczywiście Jowiszowi, dając mu, jako współwładczynie, łacińską Junonę i etruską Mi-