Strona:PL Tacyt - Germania.pdf/70

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

ryskowie z Kwadami, trzymając czoło Germanii z tej strony, która ku Dunajowi zabiega[1]. Markomanowie mieli aż do naszej pamięci królów własnego rodu, idących ze krwi szlachetnej Maroboda[2] i Tudra; teraz już i obcych znoszą. Atoli władza ich i potęga z powagi rzymskiej wypływa[3]: częściej ich jednak pieniędzmi, niżeli wojskiem wspomagamy.
XLII. Poniżej Markomanów i Kwadów[4] siedzą niemniej potężne narody Marsygnów[5], Gotynów[6], Ozów[7] i Burów[8], z których pierwsi i ostatni tylko noszą się i mówią po swewsku. Gotonów język galski, a Ozów pannonski wydaje, że nie są Germanami. Prócz tego znoszą ciężary dannicze, które na nich Sarmatowie i Kwadzi, jako na obcych wkładają, a co najsromotniejsza, že Gotynowie żelazo nawet kopią[9]. We wszystkich tych ziemiach niewiele równego pola, krajowey najwięcej po wierzchołkach gór i w lasach osie-

    no Marcmänner, jakoby lud graniczny, To zdanie Dytmara sprawiedliwsze jest od uwagi Leibnitza, który Markomanów nazwisko wywodzi od rzeki Marka w Morawii.

  1. Jak wielkie Markomanowie złączeni z Naryskami i Kwadami mieli wojny z Rzymem, pod Markiem Aureliuszem cesarzem, obacz Diona w k. 72.
  2. O Marobodzie, obacz Roczne dzieje w księdze II, rozdział 46, 62.
  3. Rzymianie tym narodom nadawali królików. O królestwie Wanna jest mowa w Rocznych dziejach k. II i XII.
  4. Idąc w dół ku północy, Tacyt usadza teraz nad Wisłą i Odrą resztę narodów germańskich, jak dawniej one usadzał nad Renem, Wezerem i Elbą.
  5. Gdzie teraz hrabstwo Glatz, czyli po polsku Kladskie, Jagendorf, i część Szląska ku Wrocławiowi.
  6. Gotynowie około źródeł Wisły, Odry i Elby, gdzie teraz księstwo cieszyńskie z częścią wojewodztwa krakowskiego.
  7. Ozowie ciągnęli się od lewej strony Wisły i Oświęcima, Osorum vicus, aż ku źródłom Warty, zajmując razem część Szlaska ku Raciborzowi. Niektórzy ich siedliska aż ku Dunajowi rozciągają, lecz podobno omylnie, bo tam Kwadowie byli.
  8. Burowie mieszkali po nadbrzeżach Warty, gdzie teraz województwo sieradzkie, zajmując część Szląska do Odry.
  9. Zażywali ich Sarmaci do kopania kruszców żelaznych których jest podostatkiem w Krakowskiem, a Kwadowie w Morawach i na Szląsku.