Przejdź do zawartości

Strona:PL Tacyt - Germania.pdf/65

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

łatwo Maryuszowi, Cezarowi, Druzowi, Neronowi i Germanikowi, gdy ich pierwszy po Włoszech, drugi w Gallii, ostatni trzej w ojczystej płaszali ziemi[1]. Wyszydzili potężne na siebie Kaliguli[2] zamachy, a po niejakim spoczynku, korzystając z niezgod naszych i domowych turniejów, pozmiatawszy pułków zimowiska[3], Gallią opanować przedsięwzięli. Nakoniec wygnani ztamtąd wzajemnie, w poślednich tych czasiech zwyciężeni bardziej niżeli zawojowani zostali[4].

XXXVIII. Mówmy teraz o Swewach[5], którzy większą część Germanii zastąpili. Nie jest to osobny i udzielny naród, jako Kattowie i Tenchterowie; ale się składa z wielu innych, różnych od siebie rodem i nazwiskami, lubo się wszyscy powszechnem imieniem Swewów nazywają. Właściwy narodu zwyczaj, zaczesane włosy na tył węzłem ujmować[6]. Tem się oni od innych Germanów, tem się u nich wolni od poddańców różnią[7]. W drugich narodach, bądź dla pokrewieństwa jakiego ze Swewami, bądź, co często bywa, przez naśladowa-

  1. Marius wysiekł około 150,000 Teutonów pod miastem Aquae Sextiae, Aix w Prowaneyi, roku Rzymu 652. Tenże Cymbrów wybił do 10,000 niedaleko rzeki Adige, Atesis we Włoszech. — Cezar Aryowista króla Germanów zwyciężył około Dampierre w prowincyi francuskiej Franche Comté. — Druzus, Nero i Germanik sławni zwycięstwami w Germanii. Obacz Tacyta w Rocznych dziejach k. I, II.
  2. Obacz Swetoniusza in Cajo Caligula.
  3. Obacz Tacyta w historyi k. IV i V.
  4. Za Domicyana, obacz Tacyta w życiu Agrykoli.
  5. Swewowie posiadali niezmierną owa ziem rozległość, która się między Elbą, Wisłą, morzem Baltyckiem i Dunajem rozlega. Nazwisko Swewów było powszechne wielu narodom, tak jak teraz Niemcami Westfalów, Austryaków, Bawarczyków, Sasów i innych zowiemy.
  6. Inni Germanowie nie zaczesywali włosów do góry, lubo je w tyle splatali, albo w węzeł układali. Seneka w k. de Ira III, 26. „Crinis rufus et in nodum evinctus apud Germanos.“ Marcyalisz o Sykambrach Spectaculorum carmine III. „Crinibus in nodum tortis venere Sicambri.“
  7. Tak u Swewów, jako i innych Germanów, golono głowy niewolnikom, albo im tak włosy przystrzygano, aby je w tył zaczesywać i węzłem zbierać nie można było.