Strona:PL Stendhal - O miłości.djvu/133

czas ośmieliłby się może pomyśleć: „Gdybym był dłużej oblegał tę osobę, wygrałbym sprawę“.
 W punkcie honoru nie chodzi zgoła o cel, jedynie o zwycięstwo. Widać to dobrze w miłości dziewcząt z baletu: jeśli usuniesz rywalkę, rzekoma namiętność, dla której dziewczyna była gotowa rzucić się z okna, gaśnie natychmiast.
 Miłość przez punkt honoru mija w jednej chwili, w przeciwieństwie do miłości sercem. Wystarczy, aby przeciwnik w niedwuznaczny sposób uznał że ustępuje pola. Mimo to, waham się z postawieniem zasady; mam na nią tylko jeden przykład, i to wątpliwy. Oto fakt, czytelnik osądzi.
 Donna Diana jestto panna dwudziestotrzechletnia, córka z najbogatszych i najdumniejszych mieszkańców Sewilli. Jest piękna, niewątpliwie, ale pięknością ekscentryczną; przyznają jej wiele inteligencji a jeszcze więcej dumy. Kochała namiętnie, przynajmniej na pozór, młodego oficera, którego rodzina nie życzyła sobie dla niej. Oficer jedzie do Ameryki z generałem Morillo; pisują do siebie bezustanku. Jednego dnia, u matki donny Diany, w licznem towarzystwie, cymbał jakiś oznajmia śmierć tego sympatycznego młodzieńca. Wszystkie oczy zwracają się na nią, ona zaś mówi tylko tyle: Szkoda go, taki młody! Czytaliśmy właśnie, tego dnia, sztukę starego Massingera, która kończy się tragicznie ale w której bohaterka przyjmuje z pozornym spokojem śmierć ukochanego. Widziałem że matka zadrżała mimo swej nienawiści i dumy; ojciec wyszedł aby ukryć radość. Wśród tego wszystkiego, wobec widzów zmięszanych i dających oczami znaki nieszczęsnemu nowinkarzowi, donna Diana, jedyna zachowująca spokój, rozmawiała dalej jakby nic nie zaszło. Przerażona matka kazała pokojówce aby ją miała na oku; ale nie zauważono w jej zachowaniu żadnej zmiany.
 W dwa lata później, bardzo przystojny młody człowiek zaczął się ubiegać o jej względy. I tym razem — wciąż dla tej samej przyczyny, ponieważ starający się nie był szlachcicem — rodzice sprzeciwili się małżeństwu: donna Diana oświadczyła, że wyjdzie za nie-