Strona:PL Jebb - Historya literatury greckiej.djvu/138

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

mniała wszystkiego. A nawet słaby obraz, na wzór niedokładnego portretu, może ułatwić duszy przypomnienie, jeśli będzie do niego dążyła, a nie da się odwieść namiętnościom. Taka jest nauka o przypomnieniu (anamnezis). Myśl tę oddają następujące wiersze Wordsworth’a: „Nie w zupełnem zapomnieniu dusze nasze przychodzą tu; dlatego też w ciszy, chociaż jesteśmy w głębi lądu, widzą one ów ocean nieśmiertelny, który nas tu przywiódł, mogą w jednej chwili tam się przenieść, patrzeć na dzieci bawiące się u brzegu i słyszeć łoskot potężnych, wiecznie toczących się bałwanów.”
23. Dusza ludzka naturalnie kocha doskonałe formy dobra, prawdy i piękna, lecz miłość (eros), spotęgowana lub stłumiona bywa przez wychowanie, dlatego też koniecznem jest, aby każdy człowiek wychowanym był tak, aby miłość owa została spotęgowaną. W doskonałem więc społeczeństwie wychowanie obywateli powierzone być powinno tym, którzy sami już miłują owe doskonałe formy; wszystko zaś, co może osłabić tę miłość, powinno być z niego usunięte. Takie państwo naszkicował Plato w swojej „Rzeczypospolitej,” która posłużyła za wzór dla dzieł tak rozmaitych, jak „Królestwo Boże” św. Augustyna, „Utopia” (t. j. „Żaden kraj”) Tomasza More’a i „Nowa Atlantyda” Bakona. W „Prawach” kreśli Plato szczegóły idealnego prawodawstwa. Wymaga on, aby miasto znajdowało się w odległości 9 mil od morza, ażeby liczyło dokładnie 5,040 obywateli; wszyscy przemysłowcy powinni być cudzoziemcami, a żaden obywatel młodszy od lat 40 nie powinien podróżować.
24. Doszły do nas 42 dyalogi pod imieniem Platona, z których około 25 jest autentycznych. Dyalogi filozoficznę pisane były przed Platonem