Strona:PL J Bartoszewicz Historja literatury polskiej.djvu/718

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

Walery Łoziński [1]) i t. d. Felicjan Łobeski także drukował powieści, ale już umarł dnia 19 czerwca 1859 roku. Szczęsny Morawski ze Lwowa wydawca materjałów do konfederacji barskiéj, daleko lepszym jest pisarzem, jak artystą w malarstwie. Tworzy pod nazwiskiem Bonifacego Arbuzowskiego obrazki pełne kolorytu i humoru. Wojciech Goczałkowski jest autorem prześlicznych „Pamiętników ułana“.
W Warszawie Włodzimierz Wolski zaniechawszy poezji, w powieść się przerzucił i napisał kilka rzeczy z wyższym talentem dobrze obmyślanych, tylko zarzut mu, że zbyt lubi kąpać się w błocie i wydobywa brudne obrazki. Alexander Niewiarowski i Józef Mniszewski [2]) mają także talent powieściopisarski, ale zbyt lubią effekt, styl jaskrawy i t. d.

Lud czysto-polski, to jest krakowski i sandomierski, dzielnie malował Jan Kanty Gregorowicz, ale obrazy jego więcéj wyglądają na dagerotypy, aniżeli na utwór sztuki, bo odbijają wreszcie wszystko co piękne i co nie piękne, a literatura zawsze ma tworzyć typy i ideały. Nienaśladowany jest Gregorowicz w podrabianiu się pod język ludu. Na téj drodze spółzawodniczy z nim krakowianin Walery Wielogłowski, który ogłosił już wiele dobrych, a zajmujących obrazków z życia ludu [3]). Piszą jeszcze powieści: Kazimierz Bujnicki, Sztyrmer, Władysław Chadźkiewicz, pisarz niezmiernie satyryczny i dowcipny i Miłkowski (Handzia Zahornicka, Szandor Kowacz); ci dwaj

  1. Łoziński zmarł wcześnie (dnia 30 stycznia 1861 roku) ze stratą dla piśmiennictwa. Miał lat 25. Z licznych jego powieści powszechnie są znane: „Szlachcic chodaczkowy“, „Dwór zaklęty“, „Szaraczek i Karmazyn“, „Czarny Matwij“.
    Przyp. wyd.
  2. Józef Miniszewski, urodzony 1823 roku, zakończył smutnie życie dnia 2 maja 1863 roku. Talent to był nadzwyczaj sympatyczny w początkach swéj działalności. Z staropolskiem, szlacheckiem zacięciem, pisał swoja „Galerję obrazów staroszlacheckich“. „ Listy Cześnikiewicza“, zbiór artykułów rozbierających w formie lekkiéj kwestje spółeczne, cieszyły się wielką wziętością. Najobszerniejsza jego powieścią, jest „Życie w parafji“. W ostatnich latach życia był stałym współpracownikiem „Dziennika Powszechnego“, który późniéj zmienił tytuł na „Dziennik Warszawski“.
    Przyp. wyd.
  3. Walery Wielogłowski, umarł dnia 11 lipca 1865 roku w Krakowie. Położył także zasługi na polu oświaty ludowéj przez wydawanie książeczek dla ludu.
    Przyp. wyd.