Przejdź do zawartości

Strona:PL Herodot - Dzieje.djvu/216

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

Atheny. W gaju zaś stoją wielkie kamienne obeliski, przy których jezioro kamienną opaską ozdobione i nadobnie w okrąg wyrobione, wielkości, jak mi się zdaje, téj saméj co owo w Delos zwane trochoidem (postaci koła). Na tém jeziorze czynią w nocy przedstawienia przygód Ozirisa, co Aegypcianie tajemnicami nazywają. O tych ja, jakkolwiek dokładniéj wiedzący jeszcze jakie są szczegółowo w nich obrządki, niechaj przecież świątobliwe zachowam milczenie. Podobnież i o mysteriach Demetry, które Grecy Thesmoforiami[1] zowią, nic nie wyrzeknę nad to co godziwą jest powiedzieć. Córki Danaosa wyniosły tę ofiarę z Aegyptu i nauczyły jéj niewiast Pelasgijskish; lecz późniéj gdy za najściem Doryjczyków cały Peloponnes z siedzib swych wyparty został, zaginęła prawie, tylko pozostali z Peloponnezian i nie wyrzuceni Arkadowie przechowali ją.
Gdy więc Apries w ten sposób zgładzony został, królował Amazis pochodzący z okręgu Saitskiego, z którego zaś był miasta, temu na imię było Siut. Z razu pogardzali Amazisem Aegypcianie i za nic go uważali, jako dawniéj człowiekiem gminu będącego i domu niskiego, lecz późniéj przywiódł ich do siebie mądrością, a nie szaleństwem. Posiadał on bowiem tysiączne inne dobra, mianowicie zaś złote naczynie do umywania nóg, w którém i sam i godownicy jego za każdą rażą nogi swe oczyszczali. To tedy naczynie rozbiwszy uczynił z niego posąg bóstwa, i postawił na miejscu miasta, które się do tego najbardziéj podawało; a Aegypcianie uczęszczając przed ten posąg bardzo go czcili. Dowiedziawszy się Amazis o postępku mieszczan zwołuje

Aegypcian i wyjawia im, iż ów posąg z umywalni do nóg zrobiony został, w którą dawniéj Aegypcianie z ust wyrzucali nieczystość, urynę wylewali i nogi płókali, teraz zaś wysoce poważają. Owoż tedy, dodał mówiąc, iż podobną i sam koléj przebył jak ta umywalnia i skoro pierwéj

  1. Patrz St. Croix: Recherches sur les mysteres d. payan. T. I. p. 110 wyd. drug.