vitae), — O spokoju duszy (De animi tranquillitate). Najznakomitszym utworem Seneki, są Listy do Luciliusza (sztuk 124; w dwudziestu księgach), w których wielki ten moralista, stara się systematycznie wyłożyć zasady moralności, czyli spokojnego życia.
Z tego, wyłącznie etycznego kierunku, wynika zbyt szczupłe pojęcie filozofji, która Seneka uważa raczej za naukę o złem i dobrem, aniżeli za koronę wszystkich umiejętności. Takie są mniej więcej jego definicje filozofji: „Filozofja kształci duszę, życie uzacnia, wskazuje co czynić, a czego unikać należy, stoi u steru spraw naszych”[1] — „ona zabezpiecza człowiekowi spokojność po śmierci”[2] — „nakazuje iść za wolą Boga”[3] — „czyni nas wolnymi od namiętności”[4] — „każe czcić bogów, bowiem oni są sędziami spraw naszych”[5]; — wreszcie przebiegając dzieje mądrości greckiej, powiada: „Wyrzućmy z filozofji wszystkie nieużyteczne subtelności, gdyż nie idzie o to, abyśmy ćwiczyli nasz umysł, ale poprawili nasze obyczaje”[6]. Filozofję, na wzór Zenona stoickiego, dzieli na trzy części: na moralną (moralis), przyrodzoną (naturalis) i na racjonalną (rationalis)[7]. Seneka tedy w podziale filozofji, odstępuje od swego mistrza, który logikę uważa za pierwszą, dalej fizykę czyli filozofję naturalną, wreszcie etykę. To odmienne uszykowanie części filozofji, daje się łatwo wytłomaczyć, skoro zważymy zapatrywanie się tych dwóch filozofów. Zeno wychodząc z punktu rozumowania, starał się w niem przedewszystkiem wynaleść kriterium prawdy, a więc
