Strona:PL Allan Kardec - Księga duchów.djvu/373

i która niezgadza się ani z jego zdolnościami umysłowemi, ani siłami do pracy. Nie umiejący pływać, gdy poweźmie zamiar przepłynięcia rzeki wpław, ma wszelkie prawdopodobieństwo, że utonie; to samo powtarza się w większej części wypadków życia. Gdyby człowiek zmierzał tylko ku rzeczom, którym podołać może, niezawodnie wszystkoby się mu udawało; ale gubią go: miłość własna i żądza wyniesienia się, zmuszające do wyjścia z właściwej kolei, i uznania za powołanie nasycenie niektórych swoich namiętności. Nie udaje mu się z jego własnej winy, ale woli w tem obwiniać swoją gwiazdę jak siebie samego. Nie jeden mógłby zostać dobrym rzemieślnikiem i zarabiałby uczciwie na życie, ale chce mu się zostać poetą, i dla tego musi ginąć z głodu. Wszystkim wystarczyłoby zatrudnienia, gdyby każdy był na swojem miejscu.“
 863. Obyczaje towarzyskie zmuszają często człowieka obierać pewien kierunek, podlegający słusznej kontroli opinji. Czy to co nazywają szacunkiem u ludzi, nie jest przeszkodą do swobodnego działania wolnej woli?
 „Ustanowienie zwyczajów towarzyskich jest dziełem człowieka a nie Boga; kto się im poddaje, to dla tego że mu z tem wygodniej, a ztąd jest czynem jego wolnej woli, bo gdyby tego nie życzył, mógłby wyzwolić się z pod ich wpływów; po coż tedy te skargi? Nie na zwyczaje towarzyskie powinniście narzekać, ale na niedorzeczną miłość własną, która nakazuje wam prędzej umrzeć z głodu, niż opuścić stanowisko towarzyskie. Tej ofiary dla opinji nikt nie bierze za zasługę, a Bóg policzy ofiary składane ich próżności. Ztąd nie wypływa, aby pomiatać opinją bez potrzeby, jak to czynią niektórzy, mający więcej oryginalności jak charakteru; jest o tyle nierozumem wystawiać się na wytykanie palcami, o ile prawdziwie mądrem, dobrowolne zejście na dół bez szemrania, kiedy nie jest się w stanie utrzymać na wysokości.“
 861. Jeśli znajdują się ludzie, którym się nic nie udaje, za to mamy innych, którym udaje się wszystko; czemu to przypisać?