Z końcem listopada 1892 r. odbył się w Paryżu zjazd socjalistów polskich, działaczy wszystkich czterech grup, poświęcony uchwaleniu wspólnego programu Polskiej Partji Socjalistycznej. Program tein został istotnie uchwalony i stał się on na najbliższy okres dziejowy platformą ideową polskiego socjalizmu. Cały nacisk położono na opracowanie programu minimalnego, opierając się na przekonaniu, że przewrót rewolucyjny dokona się w kilku etapach. Program minimalny zawiera szereg konkretnych żądań politycznych i ekonomicznych, ale na czele kroczy hasło: niepodległej republiki demokratycznej. Hasło niepodległości nie budziło teraz już żadnych zastrzeżeń. Spór był tylko, czy głosić hasło republiki demokratycznej, czy socjalistycznej. To ostatnie proponowali, rzecz charakterystyczna, socjaliści narodowi, którzy pragnęli odebrać programowi charakter programu minimalnego. Większość jednak chciała ten charakter utrzymać i opracowała szczegółowy program polskiej republiki demokratycznej, w której miał dopiero rozegrać się bój o socjalizm. Głównym przedmiotem sporu na zjeździe była sprawa teroru, która omal nie rozbiła zjazdu. Ostatecznie przyjęto zasadę teroru politycznego, ale zastrzegając się przeciw uznaniu jej za stałą i systematyczną metodę, i kładąc główny nacisk na działalność organizacyjną i agitacyjną. Na podstawie tego program u powstała i działała Polska Partja Socjalistyczna.
Program ten nie na długo jednak zjednoczył ruch socjalistyczny w Polsce. W r. 1893 grupa dawnych związkowców skupia się koło pisną „Sprawa Robotnicza“ i przyjąwszy za podstawę poglądy Róży Luksemburg o organicznem wcieleniu ziem polskich do Rosji, przyjmuje nazwę Socjalnej Demokracji Królestwa Polskiego. „Przemysł Kongresówki, twierdzą zwolennicy tej grupy, istnieje i rozwija się tylko wskutek politycznej przynależności do Rosji, która wytworzyła ekonomiczną łączność obu krajów... Wobec tego ekonomicznego zespolenia, wynikającego z nieprzepartej logiki kapitalizmu, dążenie do utworzenia kapitalistycznego państwa polskiego jest pozbawione wszelkich podstaw realnych“. Odżywający w tej nowej formie spór o hasło niepodległości w programie socjalistycznym stanie się naczelnem zagadnieniem w ciągu najbliższych dwudziestupięciu lat. Zaabsorbuje ten spór ruch socjalistyczny w Polsce w tym stopniu, że nie będzie w nim miejsca na inne zagadnienia, odgrywające rolę na zachodzie (millerandyzm, bernsteinizm), lub na wschodzie (mienszewizm, bolszewizm). Dla P. P. S. niepodległość staje się hasłem naczelnem, dla Socjaldemokracji zagadnieniem naczelnem staje się walka z tem hasłem.
Chwilowo jednak działalność S. D. K. P. trwała niedługo. Z początkiem r. 1896 organizacja ta się zlikwidowała, a jej członkowie w kraju wstąpili do P. P. S. Na pewien czas ona jedna została zatem na placu. Grupa zwolenników teorji organicznego wcielenia działała tylko na emigracji.
Ten stan rzeczy trwał jednak niedługo. W r. 1900 ruch socjalistyczny zastał rozdarty przez podwójny spór ideowy. Z jednej strony
