Przejdź do zawartości

Strona:Opis ziem zamieszkanych przez Polaków 1.djvu/233

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została skorygowana.

Na 100 hektarów przypada, przy podziale na większą ilość grup:

W obw. reg.
Poznańskim
W obw. reg.
Bydgoskim
W W. Ks.
Poznańskiem
Roli ornej .... 61,3 57,0 59,6
Ogrodów .... 0,5 0,4 0,5
Łąk ...... 8,1 8,6 8,3
Pastwisk .... 4,2 6,5 5,1
Lasów ..... 21,3 22,2 21,6
Wody ..... 1,3 2,1 1,6
Nieużytków ... 0,1 0,2 0,1

Pod względem dobroci gleby, W. Księstwo posiada: gleby gliniastej 9,4%, mieszanej piasczysto-gliniastej 48,0%, piasczystej 33,6%, torfiastej 7,0%. Resztę, 2,0% zajmują wody i grzęzkie moczary.
Dochód czysty z hektara (Grundsteuer-Reinertrag) obliczono od ziemi ornej w obwodzie Poznańskim na 10,18, w Bydgoskim na 10,97, w całem Księstwie na 10,28 mk.; od łąk: w Poznańskim na 12,53, w Bydgoskim na 14,88, w całem Księstwie na 13,32 mk.; od lasów: w Poznańskim na 2,74, w Bydgoskim na 2,35, w całem Księstwie na 2,74 mk. Liczby te odnoszą się oczywiście do całości, a nie do pojedyńczych części kraju. Najwyżej oszacowano dochód czysty z ziemi w powiecie inowrocławskim — na 17,23 mk.; drugie miejsce zajmuje strzeliński — z 16,06 mk., trzecie rawicki — z 13,71 mk.; ostatnie wieleński z 5,87, przedostatnie międzychodzki, międzyrzecki i ostrzeszowski z 6,27 mk. od hektara. Dodamy, że przeciętny czysty dochód z 1 hektara ziemi ornej w całem państwie niemieckiem oszacowano na 17,1 mk.; z wszystkich powiatów poznańskich zatem tylko w jednym, inowrocławskim, dochód z ziemi jest większy. Tłómaczy się to oczywiście nietylko rodzajem gleby, lecz i kulturą, w której znajduje się ziemia, wreszcie i klimatem, który pozwala w niektórych częściach państwa na uprawę roślin, zapewniających dochód bez porównania większy, jak np. wina, tytoniu, chmielu. Z tych trzech roślin uprawiają w W. Ks. Poznańskiem z powodzeniem tylko chmiel na niewielkim obszarze między miastami: Grodziskiem, Wolsztynem i Zbąszyniem. Środowiskiem tego okręgu jest Nowy To-