Przejdź do zawartości

Strona:Maryan Smoluchowski-O atmosferze ziemi i planet.pdf/18

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.


W następującej tabliczce zestawiłem dla kilku chyżości początkowych (w poziomie ziemi) te ilości a także zmienność temperatury (w stopniach na 100 m.), która nastąpi według równania

I.    II.   
23° 1° (abs.)
1.7*10-6 0.35 5.0 253
1.7*10-5 3.5 50 2530
1.7*10-4 35 500 25300
8.5*10-4 175 2500 126500
23° 1° (abs.)
-1.01 -1.01 -1.00 -0.65
-1.01 -1.00 -0.94 +2.65
-1.01 -0.96 -0.29 +35.6
-1.01 -0.76 +2.61 +182.2

Dla zwykłej temperatury (0°C. = 273 abs.) tj. w poziomie ziemi, wpływ tarcia hamujący ruchy pionowe byłby = — 0.61*10-13 u, podczas gdy pod tamtemi warunkami osięgałby tak ogromne wartości jak pokazuje tabliczka I.[1]
Porównać to należy z rezultatem Helmholtza (I. cit.), według którego chyżość ruchu poziomego atmosfery dopiero w przeciągu 42.747 lat zmniejszyłaby się do połowy wskutek tarcia, z czego wypływa .

Różnica zaś zasadnicza między wpływami ogrzewającemi, o których wyżej się mówiło, (kondensacyą, promieniowaniem, przewodzeniem ciepła), a tarciem polega w tem, że ogrzanie tam tylko zmniejszało spad temperatury podczas gdy tutaj musiałoby zmienić znak wielkości (tabl. II.) począwszy od pewnego punktu i wzmagałoby się w nieskończoność przy zbliżeniu do poziomu krytycznego t. j. dla .

  1. Te cyfry powinny być jeszcze znacznie powiększone ze względu na to, że spółczynnik tarcia w rzeczywistości nie jest proporcyonalny do temperatury, jak tu przyjmowaliśmy, tylko do potęgi 0.7 (w przybliżeniu).