Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 2.djvu/229

 Ponętka, roślina z rodziny ponętkowatych, nasłątka.

 Ponętny, powabny, pociągający, nęcący, wzbudzający pożądliwość, pokusę.

 Poniechać, dać pokój czemu, zostawić co w spokoju, odstąpić od czego, zaprzestać czego.

 Poniedziałek, pierwszy dzień po niedzieli.

 Poniedziałkować, obchodzić poniedziałek, próżnować w poniedziałek (o rzemieślnikach).

 Poniedzielny, przypadający po niedzieli, następujący po niedzieli.

 Poniekąd, przysł., do pewnego stopnia, w pewnej mierze, po części, w części.

 Poniemnie, porzecze Niemna, pobrzeże Niemna.

 Ponieść, nied. Ponosić; niosąc udać ś. w pewnym kierunku, zanieść, unieść dokąd; zostać obciążonym, obarczonym; przen., doznać, doświadczyć, ucierpieć, odnieść, przyjąć na siebie, podjąć: p. ofiarę, klęskę; p. koszty, straty, wydatek; rozbiegać ś. (o koniach); p. dokąd swe kroki = udać ś., skierować ś. dokąd; p. tajemnicę do grobu = unieść, a nie wyjawić jej, zabrać z sobą; pójdę, gdzie mnie oczy poniosą = nie bacząc, w którą stronę, przed siebie, w świat.

 Ponieważ, spójn., gdyż, bowiem, albowiem; dlatego że...; z powodu że...; z racji, że...

 Poniewczasie, przysł., zapóźno, po czasie.

 Poniewierać, mieć mało starania o czym, nie dbać o co, nie szanować czego; p. kogo a. kim = źle ś. z nim obchodzić, pomiatać nim, gardzić, maltretować, postponować, lekceważyć; p. ś., tułać ś., tłuc ś. z kąta w kąt; być w pomiataniu, w poniewierce, w pogardzie, niszczeć z powodu braku dbałości, terać się.

 Poniewierka, nieposzanowanie, poniewieranie, lekceważenie, za nic poczytywanie, pogarda; iść w p-kę = być w nędzy, tułać ś., nie mieć swego kąta.

 Poniewoli, Poniewolnie, przysł mimo woli, niechcący, wbrew woli, z musu, pod przymusem.

 Poniewolny, mimowolny, niedobrowolny, przymusowy, przymuszony, zniewolony, zmuszony.

 Ponik, loch podziemny, w którym niknie rzeka, a w pewnej odległości znowu ś. wynurza, podziemne koryto rzeki, źródło, wydobywające ś. z pod ziemi, krynica, początek strumienia; mały, wązki strumyk; ścieżka tajna, podkop.

 Ponikać, dok. Poniknąć; niknąć na czas jakiś, skrywać ś., ukrywać ś., chować ś.

 Poniszczyć, zniszczyć wiele rzeczy kolejno, zmarnować; p. ś., ulec zniszczeniu.

 Poniter, />., uczestnik gry, grający przeciw bankierowi.

 Poniterować, fr., stawiać na kartę (w grze), obłożyć kartę stawką, ryzykować.

 Ponizie, kraj, okolica nizko położona, nizina, równina.

 Poniżać, dok. Poniżyć; niższym czynić, obniżać, ujmować wysokości; upokarzać, poniżać, hańbić, ujmę przynosić; p. ś., uniżać ś., upokarzać ś., podlić ś., hańbić ś., postponować ś., płaszczyć się.

 Poniżej, przy im. i przysł., niżej, dalej (w książce); z biegiem rzeki.

 Poniżenie, zrobienie niższym; stan poniżonego, upokorzenie, ujma.

 Poniższy, nieco niższy, drugorzędny; poniżej umieszczony, wymieniony dalej.

 Poniżyć — p. nied. Poniżać.

 Pono, Ponoć, podobno, prawdopodobnie, jak mówią, jak twierdzą.