Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 2.djvu/134

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

czemu = być przyczyną; mów, rób od p-u = jeszcze raz, nanowo, powtórnie; niezły p.! = dobrze ś. zaczyna!; zrobić komu p. = dać mu pierwszy zarobek; na p. = na razie, tymczasowo; z p-u = zrazu, początkowo, na razie; od p-u do końca = wszystko bez wyjątku, wszystko całkowicie; w piątek dobry p. = robota, rozpoczęta w piątek, darzy ś., udaje ś.; p. rzeki = źródło; p-i czego = pierwociny, pierwsze podstawy, zasady, zaczątek, zawiązek, pierwsze kroki, pierwszy występ; uczyć dziecko p-ów = nauk początkowych, t. j. czytania, pisania, rachunków; ród, pochodzenie; przyczyna, powód, źródło; przen. sprawca, winowajca; pierwiastek, żywioł, element.

Początkodawca, dający początek czemu; twórca, inicjator.

Początkować, dawać czemu początek, wszczynać co, inicjować; p. w czym = być w czym nieobeznanym, poczynać czegoś ś. liczyć., oznajmiać ś. z czym, stawiać pierwsze kroki w czym.

Początkowo, przysł., pierwotnie, z początku, w pierwszej chwili.

Początkowy, stojący na początku, zaczynający co, pierwszy z brzegu; pierwiastkowy, pierwotny; szkoła p-a = elementarna, nauka p-a = najniższy stopień nauczania, nauka pierwszych początków.

Początkujący, zaczynający się uczyć.

Poczciarz, oficjalista pocztowy.

Poczcić, uczcić, uhonorować, zaszczycić; uczęstować, u fetować.

Poczciwp. Poczciwy.

Poczciwie, przysł., według sumienia, nie czyniąc komu szkody, zacnie, z dobrocią, z honorem.

Poczciwiec, Poczciwina, Poczciwota, Poczciwotka, człowiek zacny, poczciwy, honorowy; dobry człowiek, zacna dusza.

Poczciwość, postępowanie podług sumienia, nie czynienie krzywdy; prawość, sumienność, sprawiedliwość, cnota, cześć, honor, dobre imię; skromność, cześć niewieścia, niewinność; p-ści człowiek = zacny, dobry; na p.! = na honor! (przysięgam); na p-i skarany = odsądzony od czci; sądzić o p. = sądzić sprawę o cześć; odsądzić p-i = pozbawić czci.

Poczciwy, postępujący poczciwie, nie żądający cudzej krzywdy, uczciwy, rzetelny, sumienny, chlubny, chwalebny, zaszczytny, cześć przynoszący, dostojny; prawy, honorowy, cny, zacny, cnotliwy, godny; prostoduszny, dobroduszny; p. z kościami = nawskroś poczciwy, bardzo poczciwy; przyzwoity, porządny, schludny, należyty.

Poczekać, zatrzymać ś. z czym jakąś chwilę, przeczekać czas niejaki, mieć cierpliwość, odłożyć co, zwlec do jakiegoś czasu; grożąc: p-aj! = dam ja ci, zobaczysz!

Poczekalnia, pokój dla oczekujących: u lekarza, adwokata, w gmachu urzędowym.

Poczekalny, przeznaczony dla oczekujących: izba p-a = poczekalnia.

Poczekanie, rzecz., od Poczekać; na p-u = w tej chwili, natychmiast, nie zwłócząc, od razu, bezzwłocznie.

Po czemu? po ile? po jakiej cenie?

Poczepiać, połączyć, poszczepiać jedno do drugiego.

Poczerniać, Poczernić, czynić czarnym, powlekać, mazać czymś czarnym, ubrudzić; p. ś., czernić ś., mazać ś. czymś czarnym, brudzić się.

Poczerniały, ten, który poczerniał, sczerniały.

Poczernićp. nied. Poczerniać.

Poczernieć, stać ś. czarnym, sczernieć, nabyć czarnego koloru. pociemnieć.

Poczerpnąć, zaczerpnąć, nabrać