Strona:Kobiety antyku.pdf/31

do Kolchidy i pogodzeniu się z ojcem. Niektóre przekazy (późne) łączą ją z zabiciem Persesa, brata jej ojca Ajetesa i zarazem jego wroga. Zabójstwa tego miała dokonać z pomocą swego syna z małżeństwa z Egeuszem Medea i stąd miała się wziąć nazwa Medii. Wszystkie te wersje są jednak późniejsze.
 Obraz Medei, który najmocniej działał w tradycji i kulturze greckiej, to obraz kobiety, która pod wpływem namiętności do Jazona użyła danych jej darów magicznych do okrutnego zniszczenia nawet najbliższych.
 Wśród kobiecych postaci mitu wojny trojańskiej także te, które uległy namiętności, stały się przyczyną wielu nieszczęść.
 Niektóre z nich występują w Iliadzie tylko epizodycznie, choć ich istnienie miało czasem decydujące znaczenie dla zdarzeń eposu jak np. w przypadku Heleny. W późniejszej literaturze spotykamy je jako główne bohaterki tragedii czy dłuższych, szczegółowych opowieści w innych utworach. Trzeba tu podkreślić, że w tradycji greckiej stają się te kobiety raczej postaciami o cechach negatywnych, choć występują i wątki, chyba starsze, wyjaśniające ich postępowanie w sposób dla nich korzystniejszy.
 Bardzo wyraźnie występuje ta dwoistość w przedstawieniu dwóch bohaterek wywodzących się z treści eposów — Heleny i Klitajmestry, wedle podania wywodzących się z tego samego jajka. Zeus, zakochany w Ledzie, żonie Tyndareusa, króla Sparty, przybrać miał postać łabędzia, aby się z nią połączyć zmieniwszy ją w łabędzicę. Ich dzieci narodzić się miały z dwóch jaj — z jednego Kastor i Polideukes (Polluks), z drugiego — właśnie Helena i Klitajmestra, były więc obie, jak wiele postaci heroicznych w opowieściach greckich, pochodzenia półboskiego. Badania uczonych nowożytnych doprowadziły do poglądu, że w postaci Heleny mamy do czynienia z dawną boginią, której kult poszedł w zapomnienie, a ona sama nabrała w tradycji greckiej cech ludzkich. W literaturze greckiej występuje Helena jako kobieta, która kiedyś żyła naprawdę i podobnie jak Klitajmestra stała się symbolem pewnych kobiecych wad czy słabości, które w charakterystyce obu tych postaci przeważają nad cechami pozytywnymi.
 Helenę poznajemy najpierw z Iliady i z Odysei. Już w eposach jest właściwie postacią złożoną. Miała być najpiękniejszą kobietą świata i pozostała w tradycji greckiej symbolem piękności, ale