Strona:Kobiety antyku.pdf/23

nych otrzymywały znacznie staranniejsze wykształcenie niż np. w Atenach wśród zamożnych rodzin. Wprawdzie raczej nie uczęszczały do szkół, ale starano się w domu, aby nie tylko umiały czytać i pisać, jak to było z dziewczętami greckimi, lecz także, żeby interesowały się literaturą, wymową, muzyką, a nawet w wielu wypadkach filozofią i literaturą. Kształcono je więc wielostronnie w domu, szczególnie w tych rodzinach, w których ojcowie, a często i matki reprezentowali wysoki poziom intelektualny i otaczali się ludźmi o podobnych zainteresowaniach. Tak wychowane kobiety brały udział w ucztach, zebraniach towarzyskich, którym często towarzyszyły recytacje, czytanie nowych utworów, dyskusje. Uczęszczały na przedstawienia teatralne, a także później na widowiska cyrkowe. O ile w greckich miastach takich jak Ateny intelektualnymi partnerkami mężczyzn bywały hetery, z reguły obcego pochodzenia, o tyle w Rzymie mężczyźni znajdowali możliwość towarzyskiego, intelektualnego kontaktu z kobietami swojego miasta i swojego środowiska.
 Wspomniano już wyżej o wysokiej pozycji społecznej kapłanek w niektórych kultach — szczególnie westalek. Nie był to jednak jedyny kult rangi państwowej, w którym kapłańskie funkcje pełniły kobiety, choć w żadnym innym nie zdobyły takiego poważania jak w kulcie Westy. Jednak kult Cerery, bogini plonów, bardzo dawny, identyfikowany w okresie wpływów greckich z kultem Demeter, był także bardzo istotnym kultem miasta Rzymu. A w okresie późniejszej republiki, choć może przedtem było to inaczej, funkcje kapłańskie pełniły kobiety i tylko zapewne kobiety miały dostęp do misteriów związanych z tym kultem. Nie można też zapominać o znaczeniu kobiet w kultach bogini Fortuny czy wreszcie w napływowym ze Wschodu kulcie Izydy.
 Powyżej przedstawiony w dużym skrócie obraz sytuacji kobiety w świecie kultury greckiej i rzymskiej dotyczy głównie kobiet z warstw wyższych społecznie. Z dwóch przyczyn tak się stało: po pierwsze najwięcej informacji ze źródeł dotyczy tych właśnie warstw społecznych, bo od nich głównie pochodzą, po drugie te kobiety, których sylwetki przedstawimy w dalszych rozdziałach, należały przeważnie do uprzywilejowanych grup społeczeństwa, a w każdym razie były z nimi związane. Kobiety z rodzin ubogich i liczne niewolnice były przede wszystkim zmuszone do pracy, aby móc żyć