Przejdź do zawartości

Strona:Kapitał społeczny ludzi starych.pdf/17

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

całych pokoleń (młodsi zaniżają granice etapów życia, starsi je zawyżają). Do tego określane przez respondentów progi różnią się od ich autoidentyfikacji z wiekiem (42% Polaków uznaje się za osoby młode, 36% za dorosłe, a 21% za starsze).
 Wobec braku powszechnie przyjętego kryterium starości w niniejszej pracy przyjmuje się normy proponowane przez ekspertów Światowej Organizacji Zdrowia[1]. Zgodnie z nimi należy posługiwać się przynajmniej trzema podokresami starości: wczesnej, późnej i długowieczności. Analiza literatury przedmiotu pozwala na uzupełnienie tej typologii o dodatkowe określenia:

  • wiek przedstarczy, wiek średni (dojrzały), środkowa dorosłość, średnia dorosłość

[2], przedpole starości[3], niemobilny wiek produkcyjny[4], starszy wiek produkcyjny (45-59 lat); są to osoby w wieku średnim (ang. pre old; middle-age; immobile age; non-mobility age);

  1. ↑ Na podst.: S. Golinowska (red.), Raport o Rozwoju Społecznym. Polska 1999. Ku godnej aktywnej starości, UNDP, Warszawa 1999, s. 7; Starość, [w:] A.A. Zych, Słownik gerontologii społecznej, Żak, Warszawa 2001, s. 202; Starość, [w:] A.A. Zych, Leksykon gerontologii, Impuls, Kraków 2007, s. 163; E. Trafiałek, Starzenie się i starość. Wybór tekstów z gerontologii społecznej, op. cit., s. 72-73; G. Andrews, D. Faulkner, M. Andrews, A Glossary of Terms for Community Health Care and Services for Older Persons. Ageing and Health Technical Report. Volume 5, WHO Centre for Health Development, Kobe 2004, http://whglibdoc.who.int/wkc/2004/WHO_WKC_Tech.Ser._04.2.pdf [17.05.2012], s. 42; A. Leszczyńska-Rejchert, Człowiek starszy i jego wspomaganie. W stronę pedagogiki starości, Wyd. Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, Olsztyn 2007, s. 40-42; I. Stuart-Hamilton, Psychologia starzenia się. Wprowadzenie, Zysk, Poznań 2006, s. 19-20.
  2. ↑ W ujęciu rozwoju psychospołecznego według E. Eriksona średnia dorosłość to okres od 30-35. do 60-65. roku życia, zaś późna dorosłość to etap po 60-65. roku życia. W alternatywnej koncepcji podziału na ery rozwojowe według D.J. Levinsona są to okresy odpowiednio między 40. a 65. rokiem życia i powyżej 65. roku życia, przy czym między 60. a 65. rokiem życia następuje okres przejściowy między tymi etapami. W koncepcji rozwoju zadań i osiągnięć życiowych człowieka autorstwa R.J. Havighursta wiek średni to 30-60. rok życia, zaś powyżej 60. roku życia następuje późna dorosłość. Zob. A. Brzezińska, Społeczna psychologia rozwoju, Scholar, Warszawa 2000, s. 154-156, 217-221, 231-236; D. Becelewska, Repetytorium z rozwoju człowieka, Kolegium Karkonoskie Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa, Jelenia Góra 2006, s. 316-318, 338-340, 356-358.
  3. ↑ Zob. B. Szatur-Jaworska, Starość - opis fazy, [w:] B. Szatur-Jaworska, P. Błędowski, M. Dzięgielewska, Podstawy gerontologii społecznej, op. cit., s. 47; P. Błędowski, Starzenie się ludności - annaliza demograficzna, [w:] B. Szatur-Jaworska, P. Błędowski, M. Dzięgielewska, Podstawy gerontologii społecznej, op. cit., s. 226; K. Sygit, M. Sygit, Przedpole starości: profilaktyka geriatryczna, [w:] K. Sygit (red.), Zarys gerontologii, Szczecin 2008, s. 76-80; P. Szukalski, Wprowadzenie, [w:] P. Szukalski (red.), Przygotowanie do starości. Polacy wobec starzenia się, ISP, Warszawa 2009, s. 11.
  4. ↑ Pojęcie „niemobilny wiek produkcyjny” jest stosowane w polskiej statystyce publicznej w odniesieniu do ekonomicznej grupy wieku starszych osób zdolnych do pracy (45-59 lat w przypadku kobiet i 45-64 lat w przypadku mężczyzn) obok osób w wieku mobilnym (18-44 lata mężczyźni i kobiety) w ramach kategorii wieku produkcyjnego (18-64 lat dla mężczyzn i 18-59 lad dla kobiet). Wiąże się z tym przekonanie, że po 45. roku życia ludzie wykazują mniejszą mobilność przestrzenną (skłonność do zmiany miejsca zamieszkania), zawodową (zmiany wykonywanego zawodu) i profesjonalną (dążenia do podnoszenia kwalifikacji zawodowych). Ponadto według tego podziału w wieku przedprodukcyjnym (mężczyźni i kobiety w wieku 0-17 lat) znajdują się osoby, które nie osiągnęły jeszcze zdolności do pracy. Tymczasem wiek poprodukcyjny to taki, w którym ludzie zazwyczaj kończą pracę zawodową (mężczyźni powyżej 65. roku życia i kobiety powyżej 60. roku życia). Por. Pojęcia stosowane w statystyce publicznej, www.stat.gov.pl/gus/definicje_PLK_HTML.htm [17.05.2012]; P. Szukalski, Przygotowanie do starości jako zadanie dla jednostek i zbiorowości, [w:] P. Szukalski (red.), Przygotowanie do starości..., op. cit., s. 50.
Źródło: „https://pl.wikisource.org/w/index.php?title=Strona:Kapitał_społeczny_ludzi_starych.pdf/17&oldid=3308184”