Przejdź do zawartości

Strona:Dzieła M. T. Cycerona tłum. Rykaczewski t. 8 Pisma filozoficzne.djvu/12

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

Kiedy na racye rozpoczęto lichy chleb sprzedawać, a on po takowy chodzić sam nie mógł, gdy w żaden sposób nie zdołał przełknąć końskiego mięsa, a innego nie było, lub jeśli było, to nie na jego kieszeń — przez trzy miesiące żył czekolady tylko, warzoną na wodzie. Na domiar złego 17 maja Wersalczycy, mszcząc się na komunie, wpadłszy do mieszkania ś. p. Rykaczewskiego, wywlekli go na ulicę i najniewinniejszego człowieka chcieli rozstrzelać. Minuta czasu, a byłby nie żył; pijana szałem i wściekłością hałastra do zbrodni zbrodnię byłaby dodała. Traf jednak szczęśliwy w tej chwili sprowadził oficera a świadectwo właściciela domu o niewinności lokatora uwolniło go od śmierci.
W styczniu w roku 1872 syn przyjaciela ś. p. Rykaczewskiego, hr. Leon Skórzewski, dawny uczeń i przyjaciel zmarłego, zaprosił go do siebie do Lubostronia. W gościnnym swym domu hr. Skórzewski otoczył go troskliwością i opieka, na jaka się zdobyć było można. Niestety! choroba była za ciężka. W lecie wyjechał do wód, ale i te nie pomogły. Z najzupełniejszem poddaniem się woli Najwyższego zakończył uczony mąż swa doczesna pielgrzymkę dnia 14 lipca 1873 r.
Do ostatniej chwili umysł zdrowy, wśród najcięższych cierpień pozwalał mu myśleć jeszcze o pracach literackich, a w przeddzień śmierci, patrzac zamglonem okiem na przyniesiony arkusz korekty z 6-go tomu dzieł Cycerona przekładu jego, pytał się ledwo już zrozumiałym głosem, czy wiele w nim błędów drukarskich. Z książką w ręku, z która pół wieku przeżył, z modlitwą na ustach, ubezpieczony na drogę wieczności świętemi sakramentami, w chwili gdy na jego intencyą odprawiała się msza święta, oddał Bogu ducha.
Oto krótki rys życia św. p. Rykaczewskiego. Wyliczym teraz prace jego literackie. Dzielimy je na trzy oddziały: na prace gramatyczne i leksykograficzne, na rzeczy historyczne i tłomaczenie klasyka rzymskiego Cycerona.
Z działu pierwszego w czasie pobytu w Szkocyi przez lat wiele pracował nad gramatyką języka angielskiego i nad słownikiem angielskim dla Polaków. Z tych najprzód ogłosił Słownik angielsko-polski i polsko-angielski, pod tytułem: A complete dictionary English and Polish, and Polish and English,