Przejdź do zawartości

Strona:Dzieła M. T. Cycerona tłum. Rykaczewski t. 6 Pisma krasomówcze.djvu/160

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Wystąpił problem z korektą tej strony.

dzajem dowcipu igrał, bez dojmujących do żywego przycinków, tak z Brutusem, którego nienawidził i chciał podać w pośmiewisko, oboma rodzajami żartów walczył, ileż słów uszczypliwych o łaźni, która Brutus przedał, i o dobrach ojczystych, które przehultaił! A ta doraźna odpowiedź na te słowa Brutusa, że się bez przyczyny poci: „Nic dziwnego, rzekł, bo tylko co z łaźni wyszedłeś[1].“ Takich przycinków było co niemiara, ale nie mniej przyjemno były żarty po całej mowie rozsiane. Kiedy na przykład Brutus dwóch czytelników postawił, i jednemu dał do czytania mowę Krassa o osadzie Narboneńskiej, drugiemu o prawie Serwiliusza[2], i porównywał sprzeczne z sobą tych dwóch mów o sprawach publicznych rozdziały, nasz Krassus dowcipnie z niego zażartował, dajac trzem czytelnikom do czytania trzy xięgi o prawie cywilnem ojca Brutusa.

Z pierwszej xięgi kazał to miejsce odczytać: „Zdarzyło się przypadkiem, że byliśmy na wsi koło Priwernum.“ „Słyszysz, Brutusie, rzekł Krassus, ojciec twój świadczy, że ci zostawił dobra pod Priwernum.“ Potem z drugiej: „Ja i mój Markus byliśmy w Albańskich dobrach.“ „Mądry ten człowiek, jak prawie żaden w naszej Rzeczypospolitej, znał tego pochłonia, i bał się iżby nie myślano, jak wszystko straci, że mu nic nie zostawiono.“ Nakoniec z trzeciej xięgi, która z napisanych przez niego jest ostatnia (bo słyszałem od Scewołi, że te trzy tylko xięgi Brutus napisał): „Mieszkaliśmy właśnie w Tyburtyńskich dobrach ja i mój syn Markus.“ „Gdzie sa te dobra, Brutusie, które ci ojciec, jak pisma jego świadczą, zostawił? Gdybyś już wtenczas nie był dorosłym młodzieńcem, napisałby

  1. Brutus chciał przez to dać do zrozumienia, ze nie miał przyczyny zdobywać się na siły przeciw tak słabemu jak Krassus przeciwnikowi. Krassus mu odpowiedział uszczypliwym przytykiem do ruiny jego majątku, która go nakoniec przywiodła do przedania nawet łaźni
  2. Będąc jeszcze młodym, Krassus mówił przeciw senatowi w mowie za założeniem osady w Narbonie, w późniejszym wieku za senatem w mowie za prawem Serwiliusza Cepiona, o którem Obacz notę 40. Całą scenę Krassa z Brutusem opowiedział już Cycero temi samemi prawie wyrazami w mowie za Kluencyuszem, 51.