Strona:Dzieła M. T. Cycerona tłum. Rykaczewski t. 3 Mowy.djvu/92

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Wystąpił problem z korektą tej strony.

im przyobiecały w nagrodę innych zasług tytuł obywatelstwa?
Poznajcie teraz wyrok senatu, co go kilkakrotnie lud potwierdził. Przodkowie nasi chcieli, sędziowie, żeby obchodzono obrządki Cerery z największy uroczystością i ze wszelkiemi ceremoniami[1]. Ponieważ te obrządki były z Grecyi sprowadzone, więc i Greckie zawsze odprawiały kapłanki, i wszystko w nich po grecku się nazywało. Lecz chociaż wybierali w Grecyi kobietę, która ich miała nauczyć i sprawować, chcieli jednak aby obywatelka odprawiając dla obywateli to nabożeństwo, błagała bogów nieśmiertelnych obcym wprawdzie zwyczajem, ale myślą narodowy i obywatelską. Widzę że kapłanki były prawie zawsze z Neapolu lub z Welii[2], miast bez zaprzeczenia skonfederowanych. Pomijam dawne przykłady, o późniejszych mówię: nim jeszcze nadano Welianom prawo obywatelstwa, K. Waleriusz Flakkus[3], pretor miejski, wniósł z woli senatu po imieniu do ludu o Kallifanie z Welii, aby została Rzymską obywatelką. Mamyż tedy sądzić że albo Welianie na to wtenczas zezwolili, albo że ta kapłanka nie została Rzymską obywatelką, albo że senat i lud Rzymski zgwałcił zawarty z nimi traktat?

XXV. Wiem, sędziowie, że w sprawie tak jasnej i bynajmniej niewątpliwej, więcej powiedziano, więcej biegłych osób mówiło, niżeli rzecz wymagała. Uczyniliśmy to nie dla tego, żebyśmy chcieli wam dowodzić rzeczy tak oczywistej, lecz żebyśmy skruszyli wzniosłe nadzieje wielu ludzi niechętnych, niesprawiedliwych, zazdrosnych. Chcąc ich jeszcze bardziej podniecić, i żeby plotki osób smucących się z cudzego szczęścia doszły do uszu waszych i na wydanie wyroku wpłynęły, rozsiał sztucznie oskarżyciel, jak widzieliście, w każdej części swej mowy złośliwe podejrzenia, już to o bogactwach L. Korneliusza, które, jakiekolwiek są, nie mogą przywieść na niego nienawiści, bo nie zostały nikomu wydarte, ale starannie uzbierane i zachowane, już to o jego rozkosznem życiu, w czem nie przytacza

  1. Jedno święto Cerery obchodzono od 12 do 20 kwietnia, drugie, ambarvalia, czyli zażynki, w lipcu przed żniwami. W świątyni Cerery składano uchwały senatu, i majątki przestępców stanu do skarbu tej bogini wnoszono. Livius, II, 41, III, 55.
  2. Welia albo Elea, osada Foceów, którzy nic mogąc utrzymać się w Korsyce po bitwie morskiej z Kartagińczykami roku 536 przed Chr., tu się przenieśli i to miasto założyli.
  3. Był pretorem roku 98, został konsulem 93.