Strona:Dzieła M. T. Cycerona tłum. Rykaczewski t. 3 Mowy.djvu/570

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

mi powie, tak jest, to ja tej mądrości, jakkolwiek głębokiej, nie usłucham. Jeżeli zaś odpowie: «Miej na pieczy życie, staraj się zachować majątek, ale ich nie przekładaj nad wolność, i nie chciej używać tylko w wolnej Rzeczypospolitej; nie porzucaj dla nich wolności, ale dla wolności uczyń z nich ofiarę, jako z zadatków hańby:» wtenczas usłucham głosu mądrości, i jako bogu posłuszny ej będę. Tak tedy, jeżeli przyjąwszy tych nieprzyjaciół, możemy być wolni, przezwyciężmy nienawiść, i przystańmy na pokój; jeżeli zaś prawa nasze z ich bytem zgodzić się nie mogą, cieszmy się z podanej zręczności walczenia z nimi. Albo, po ich pokonaniu, używać będziemy szczęścia w oswobodzonej Rzeczypospolitej; albo zwyciężeni, co niech Jowisz odwróci, jeżeli życie stracimy, w pamięci potomnych wieków słynąć będziemy.
IV. Ale nas M. Lepidus, imperator po raz drugi[1], najwyższy kapłan, dobrze w ostatniej wojnie domowej Rzeczypospolitej zasłużony, do pokoju zachęca. Nikt u mnie, senatorowie, niema większej powagi, jak M. Lepidus, bądź dla swych osobistych zalet, bądź dla godności swej familii. Łączy się z tem wiele szczególnych względów, jako to wielkie jego dla mnie usługi, i niektóre przezemnie mu oddane; ale za największe dobrodziejstwo poczytuję jego przywiązanie do Rzeczypospolitej, która mi zawsze była droższa nad życie.

Bo gdy Sexta Pompejusza, dostojnego młodzieńca, syna wielkiego obywatela, powagą swoją do pokoju skłonił, i Rzeczpospolitą bez pomocy oręża od wielkiego niebezpieczeństwa wojny domowej uwolnił, winienem mu, jak sądzę, za taką przysługę większą wdzięczność, niżeli mu się odemnie osobiście należy. Jakoż wniosłem dla niego zaszczyty jak mogłem największe[2], na któreście się ze mną zgodzili, i nigdy tuszyć i mówić o nim najlepiej nie przestałem. Silne i mnogie rękojmie nierozerwanym węzłem M. Lepida z Rzecząpospolitą łączą: zacność domu, najpierwsze dostojeństwa[3], najwyższe kapłaństwo, wiele pomników dla ozdoby Rzymu

  1. M. Lepida obwołało wojsko imperatorem, raz po objęciu rządów Gallii Narboneńskiej i północnej Hiszpanii roku 57, drugi raz po zawarciu pokoju z Sextem Pompejuszem 44 roku. W dwóch listach do Cycerona (Epist. fam. X, 34, 35) pisze się imperator iterum.
  2. Obacz Filippikę V, 14, 15.
  3. M. Emiliusz Lepidus był konsulem wraz z Cezarem 46 roku, i dowódzcą jazdy, magister equitum, 45 roku.