Przejdź do zawartości

Strona:Dzieła M. T. Cycerona tłum. Rykaczewski t. 3 Mowy.djvu/497

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

wszystkich obywatelów ubezpieczone widzieć chciałeś. Chwalebne wyrazy, ale z tym warunkiem, jeżeli chcesz mieć ubezpieczone życie dobrych i pożytecznych krajowi obywatelów; jeżeli zaś i tych także bierzesz pod swą opiekę, którzy z urodzenia są obywatelami, z uczuć nieprzyjaciołami ojczyzny, jaka wtedy różnica między tobą a nimi?
 Ojciec twój, który w podeszłym wieku ze mną młodym przestawał, poważny i roztropny człowiek, dawał pierwsze między obywatelami miejsce P. Nazyce[1], Tyb. Gracha zabójcy, którego dzielność, mądrość, wielkomyślność, zdaniem jego, Rzeczpospolitę ocaliła. I myśmy także od ojców naszych to samo słyszeli. Więc gdybyś żył w owych czasach, nie podobałby ci się ten wielki obywatel, dla tego że wszystkich przy życiu zachować nie chciał. Kiedy L. Opimiusz, konsul, zdał sprawę o stanie Rzeczypospolitej, senat postanowił, aby Opimiusz, konsul[2], bronił Rzeczypospolitej. Co senat słowy nadmienił, Opimiusz orężem wykonał. Gdybyś wtenczas żył, miałżebyś Opimiusza za nierozmyślnego i okrutnego obywatela? albo Kw. Metella[3], którego czterej synowie konsulat sprawowali? P. Lentula[4], pierwszego z senatorów? i wielu innych dostojnych mężów, którzy wraz z L. Opimiuszem z orężem w ręku Gracha na górę Awentyńską ścigali? W tej ubijatyce Lentulus ciężką ranę odebrał, Grachus zabit był, równie jak M. Fulwiusz[5], mąż konsularny, i dwaj jego młodzi synowie. Więc ci ludzie godni nagany; bo zachować przy życiu wszystkich obywatelów nie chcieli.

 V. Przejdźmy do bliższych czasów. K. Mariuszowi i L. Waleriuszowi, konsulom, senat obronę Rzeczypospolitej polecił: L. Saturninus, trybun ludu, i pretor Glaucya zabici byli[6]. Wszyscy

  1. ↑ Obacz notę 2 do pierwszej mowy przeciw Katylinie, tudzież notę 65 do mowy za Plancyuszem.
  2. ↑ Livius, epitome, 61. Vell. Paterculus, II, 6. Obacz notę 75 do mowy za Sextiuszem.
  3. ↑ Kw. Cecyliusz Metellus Macedonicus, konsul 143 roku przed Chr. Czterej jego synowie, konsule, Metellus Balearicus 123, Dalmaticus 119, Diadematus 117, i M. Cecyliusz Metellus 115 roku.
  4. ↑ Obacz o nim trzecią mowę przeciw Katylinie, 5, czwartą, 6. Cic. de Oratore, I, 48.
  5. ↑ Livius, epitome, 61. Plutarch, C. Gracchus, 20. 22. Appian, I, 4.
  6. ↑ Livius, epitome, 69. Vell. Paterculus, II, 12. Appian, I, 5, i cała mowa Cycerona za Rabiriuszem.
Źródło: „https://pl.wikisource.org/w/index.php?title=Strona:Dzieła_M._T._Cycerona_tłum._Rykaczewski_t._3_Mowy.djvu/497&oldid=3470170”