zwłaszcza gdy nam zabraknie wsparcia dobrych obywateli, a oni gotowi staną na jego skinienie. Co do mnie, lękam się, jeżeli teraz zbędzie nam roztropności, żeby się nam wkrótce zbyt liczni nie zdali. I ja także nie odrzucam pokoju, ale boję się wojny okrytej pozorem pokoju. Jeżeli tedy chcemy mieć pokój, trzeba nam wojnę prowadzić; jeżeli wojny zaniechamy, pokoju nigdy mieć nie będziemy.
VII. Należy to do roztropności waszej, senatorowie, obmyślać środki na najdalszą przyszłość. Dla tego na tej jakby strażnicy postawieni jesteśmy, ażeby czujność i przezorność nasza uwolniła lud Rzymski od bojaźni niebezpieczeństwa. Haniebnie byłoby, gdyby powiedziano, że najpierwszej na okręgu ziemi radzie, w rzeczy zwłaszcza tak jasnej, roztropności zabrakło. Takich mamy konsulów, takich wodzów, takie wojsko, taka jest ochota ludu Rzymskiego, taka zgoda Italii, że Rzeczpospolita nie może ponieść żadnej szkody bez winy senatu. Co do mnie, nie uchybię mojej powinności; napominać, ostrzegać, przepowiadać, bogów i ludzi na świadków mych uczuć powoływać będę. Nie tylko dam dowód wierności, na czem może dosyć, w celnym obywatelu niedosyć, ale staraniem, radą, czujnością dopomogę.
Powiedziałem o niebezpieczeństwie: okażę że pokój skleić się nawet nie może. Z trzech rzeczy, którem dowieść zamierzył, ta jest ostatnia.
VIII. Jaki naprzód może być pokój między Antoniuszem a senatem? Jakiem czołem on na was będzie mógł spojrzeć, i nawzajem, jakiem okiem wy na niego? Kto z was do niego, do kogo z was on nie ma nienawiści? Ale czy tylko on was nienawidzi, wy jego? A ci co Mutynę oblegają, do wojska w Gallii biorą, na majątki nasze czyhają, będąli kiedy naszymi, my ich przyjacielami? Czy poda dłoń Rzymskim rycerzom? Nie dość może wyraźnie stan rycerski dał znać jak sprzyja M. Antoniuszowi i jak sądzi o nim, kiedy tak licznie na schodach świątyni Zgody[1] stanął, kiedy was do odzyskania wolności pobudzał, kiedy broni, wojskowego odzienia, wojny domagał się, kiedy mnie wraz z ludem Rzymskim na zgromadzenie wezwał? Polubiż to rycerstwo Antoniusza? utrzymaż z niem pokój
- ↑ Dokąd konsulowie zwołali senat 1 stycznia 43 roku, i gdzie Cycero piątą Filippikę powiedział.
