Przejdź do zawartości

Strona:Dzieła M. T. Cycerona tłum. Rykaczewski t. 3 Mowy.djvu/359

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

sobie, proszę, Dolabello, powszechny zgodę na teatrze, gdzie wszyscy obywatele zapomniawszy swych uraz do ciebie[1], dalić jawnie do poznania, że przez wzgląd na odebrany od ciebie świeżą usługę, pamięć dawnego żalu zatarli. Taką ty chwałę, Dolabello (mówię to z wielką boleścią), mogłeś tak spokojnie utracić?
XIII. A ty M. Antoniuszu (do nieobecnego przemawiam), nie przenosiszże onego jednego dnia, którego senat zgromadził się w świątyni Ziemi, nad te wszystkie miesiące, w których cię pewne osoby w zdaniu ze mną niezgadzające się tak szczęśliwym mienią? Jak piękną mowę miałeś o zgodzie! od jakich bojaźni ze strony weteranów, od jakiej niespokojności obywatelów uwolniłeś! Kollegę swego, złożywszy wszelką nieprzyjaźń, zapomniawszy o wróżbach, któreś sam jako augur ogłosił, poraz pierwszy onego dnia za konsula uznałeś; twój syn maluczki do Kapitolu od ciebie posłany był zakładnikiem pokoju[2]. Którego dnia senat i lud Rzymski był weselszy? kiedy było liczniejsze zgromadzenie ludu? Wtenczas nakoniec zdawało nam się że wolność nasza została ugruntowana przez najdzielniejszych obywatelów, ponieważ, jak sobie oni życzyli, pokój szedł w parze z wolnością. Dnia następnego, drugiego, trzeciego, i codzień potem nie przestawałeś przynosić nowych darów ojczyźnie; ale najpiękniejszą ze wszystkich było zniesienie dyktatury. Tyś, tyś, mówię, naznaczył piętnem wiecznej niesławy pamięć Cezara po jego śmierci. Jak dla zbrodni jednego tylko M. Manliusza, zakazano wyrokiem o domu Manliuszów każdemu patrycyuszowi nosić imię M. Manliusza; tak ty przez nienawiść do jednego tylko dyktatora, imię tego urzędnika na zawsze z ustaw naszych wymazałeś. Gdyś tak wiele zdziałał dla zbawienia ojczyzny, nie miałażby ta fortuna, ta wielkość, ta sława żadnej już w oczach twojej ceny? Zkąd tedy taka nagła odmiana? Niepodobna wpoić we mnie podejrzenia, żeś dał się ująć ponętom złota. Niech kto chce mówi: wierzyć temu nie

    tyle mocy nad umysłem Dolabelli! Gdybym miał tyle nad umysłem mego siostrzeńca, bylibyśmy zbawieni.» Epist. fam. IX, 14.

  1. Dolabella będąc trybunem ludu 47 roku, i mając wiele długów, chciał jak Celiusz Rufus 48 roku, skasować xięgi, w których wierzyciele swe należytości zapisywali, zkąd wszczął się rozruch w Rzymie, który napróżno od Antoniusza uśmierzany, dotrwał aż do powrotu Cezara z Egiptu. Dio Cassius, XLII.
  2. Obacz notę 3 do tej mowy.