Strona:Bronisław Malinowski - Wierzenia pierwotne i formy ustroju społecznego.pdf/277

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

W każdem z tych plemion istniało 8 klanów totemicznych, które zachowywały swoją łączność poprzez podział plemienny. W tem więc plemieniu, a raczej w tym narodzie klany są jednostkami nieterytoryalnemi i są poddziałem plemienia.Podobne stosunki panują u wszystkich plemion indyjskich, w których totemizm istnieje, a więc zarówno u plemion, zamieszkujących prerye, jak i góry, jako też i u plemion Pueblo[1]. Ciekawym i godnym uwagi jest fakt zauważony u plemienia Dakota; mianowicie, że klany ich układają się w obozowisku w pewnym określonym porządku tak, że podział totemiczny ma niejako swoją geometryczną podstawę[2].
Wszystkie podane tu fakty można zsumować krótko w następujących twierdzeniach:
I° Klan totemiczny nie jest nigdy jednostką społeczną zupełnie wyodrębnioną i niezależną. Jest on zawsze poddziałem szerszej grupy plemienia. Ilość klanów, na które plemię się rozpada, jest rozmaita, wogóle mówiąc, jest to liczba niezbyt wysoka, obracająca się w zakresie dwu cyfr. W wyjątkowych tylko przypadkach liczba ta jest znacznie większa i przekracza sto, lub też znacznie mniejsza, redukując się u niektórych ludów Melanezyi do dwu.

II° Klan bywa niekiedy jednostką torytoryalną, t. zn. członkowie jednego klanu zamieszkują zwartą masą dane terytoryum i posiadają je na własność za wyłączeniem wszystkich innych. Tak jest u niektórych plemion Australii płdn.-wschodniej, mianowicie u plemion Kurnai, Narranga i Narrinyeri; dalej u krajowców Torres Straits Islands, Polinezyi, u plemion Beczuana, M andingo. Niekiedy znów klany są częściowo lokalne, t. zn. że grupa lokalna rekru-

  1. Por. Frazer 111, str. 1 — 250 passim.
  2. Ibid. str. 85 — 155.