Słowniczek gwary ludu zamieszkującego wschodnio-południową najbliższą okolicę Nowego Sącza/Wóz
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Słowniczek gwary ludu zamieszkującego wschodnio-południową najbliższą okolicę Nowego Sącza |
| Podtytuł | Wsie: Zawada, Nawojówka, Brzeziny, Kunów, Jamnica, Poręba, Bielowice i Dąbrówka polska |
| Data wyd. | 1891 |
| Druk | Drukarnia Uniwersytetu Jagiellońskiego |
| Miejsce wyd. | Kraków |
| Źródło | Skany na Commons |
| Inne | Cały tekst |
| Indeks stron | |
Charakterystyczną jest rzeczą, że każda cząstka narzędzia gospodarskiego ma tu osobne i dobre nazwanie. Weźmy np. wóz prosty drabiniasty.
dyszel, dysiel; — podwójne rozszczepienie na końcu dyszla śnice; — drąg w środku woza, który jest na to „żeby dysiel nie sed na dów“, sfora; — deska, na któréj spoczywają drabinki przykrywa; — drabinki, lytry; — szczeble, szczeble; — drewniany wałek, na którego przedłużeniu żelaznem (synklu) obracają się koła uoś; — do osi przytwierdzony jest za pomocą żelaznych spięć („klárynek“) równo-długi gruby kawałek drzewa, násád; — przedłużenie żelazne osi, na którem obracają się koła, w które wbity jest gwóźdź (lon abo kurcáb), synkiel; — kowo, koo; — żelazna obręcz na kole, rafa; — drewniane koło, w które wchodzą szczeble u koła, dzwona; — szczeble, spryxy; — żelazne przedłużenie nasady koła, kowmirz; — dwie obrączki (jedna tuż nasadzie, druga daléj) na kołmirzu, podpáski; — żelazne obicie osi, podwozki; — gwóźdź trochę zakrzywiony, wbity w synkiel w tym celu, aby koło nie spadło, lon; — (gwóźdź bardziéj na końcu zakrzywiony, spłaszczony, w tym celu aby błoto nie wchodziło w koło, „bo jak sie naxlasce, to koa nie kcą jiś“, kurcáb; — drążek na przodzie, który trzyma „lytry“, połączony z synklem, luśnia; — drążek poprzeczny, przytwierdzony na końcu do śnic, podelga; — na násadzie spoczywa (w środku gwoździem ruchomym przytwierdzony) kawałek drewniany, koovrót; — z obu końców kołowrotu wychodzą na boki dwa wygięte drążki, połączone u przodu wozu z luśnią, w tyle z podkólkiem, kónice. — Drążek drewniany wygięty w tyle wozu, którego żelazny spiczasty koniec wchodzi w synkiel, a drugi górny koniec połączony jest z kónicą, nazywa się podkólek.
