Stanisław Budkiewicz

Stanisław Ryszardowicz Budkiewicz (ur. 13 kwietnia 1887 w Łodzi, zm. 21 września 1937) – radziecki komunista polskiego pochodzenia, żołnierz Armii Czerwonej.

Życiorys

Urodził się w rodzinie urzędniczej, o pochodzeniu szlacheckim. W 1905 ukończył 8-klasowe gimnazjum. W latach 1907-10 edukował się w Belgii, gdzie ukończył Wolny Uniwersytet Brukselski. Do 1916 roku pracował jako buchalter, jednocześnie prowadząc podziemną działalność w PPS-Lewicy.

W 1916 roku zmobilizowany do carskiej armii, po rewolucji lutowej prowadził agitację rewolucyjną w wojsku. Ostatni przydział w carskiej armii - szeregowiec 1 zapasowej roty samochodowej. Od kwietnia 1917 roku deputat Piotrogrodzkiego Sowieta. Następnie w polskich strukturach ruchu rewolucyjnego w ZSRR, członek kolegium ludowego komisariatu finansów Litewsko-Białoruskiej Republiki Radzieckiej. Wykładał też na kursach partyjnych instruktorów i czerwonych dowódców w Mińsku.

Od listopada 1919 roku ochotniczo służył w Armii Czerwonej. Służył tam m.in. jako wojenny komisarz do spraw administracyjnych sztabu 16 Armii, zajmował analogiczne stanowisko przy sztabie Frontu Zachodniego, p.o. wojennego komendanta sztabu tegoż Frontu.

Po 1921 roku początkowo pracował w radzieckim wywiadzie wojskowym, gdzie doszedł do stanowiska naczelnika wydziału wywiadowczego sztabu Frontu Zachodniego. W 1923 (i później, w 1925) roku przez krótki czas pozostawał w rezerwie Sztabu RKKA. Od 1923 roku spełniał zadania wywiadowcze przy Sztabie RKKA, między innymi jako naczelnik 4 oddziału wywiadowczego Sztabu RKKA, prowadził m.in. wywiad przeciwko Francji.

Od 1927 roku pełnił obowiązki sekretarza narkoma Klimienta Woroszyłowa. W 1930 roku skończył kursy przy Akademii Wojskowej im. Michaiła Frunzego. W latach 1928-37 sekretarz naukowy redakcji Sowieckiej Wojennej Encyklopedii.

Aresztowany 9 maja 1937 roku. Wojskowe Kolegium Sądu Najwyższego ZSRR skazało go 21 września 1937 roku na rozstrzelanie, wyrok wykonano w ten sam dzień. Rehabilitowany rozporządzeniem Wojskowego Kolegium z 26 maja 1956 roku.

Bibliografia

• Черушев Н.С., Черушев Ю.Н. Расстрелянная элита РККА. Комбриги и им равные. 1937-1941. М., 2014, с. 290-291.