Wspomnienie z nad Bosforu

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
<<< Dane tekstu >>>
Autor Stanisław Czarnowski
Tytuł Wspomnienie z nad Bosforu
Pochodzenie Upominek. Książka zbiorowa na cześć Elizy Orzeszkowej (1866-1891)
Wydawca G. Gebethner i Spółka, Br. Rymowicz
Data wyd. 1893
Druk W. L. Anczyc i Spółka
Miejsce wyd. Kraków – Petersburg
Źródło Skany na Commons
Inne Cała część II
Pobierz jako: EPUB  • PDF  • MOBI 
Cały zbiór
Pobierz jako: EPUB  • PDF  • MOBI 
Indeks stron
WSPOMNIENIE Z NAD BOSFORU.


Za bytności mojej w Konstantynopolu w r. 1888, w rozmowie z ówczesnym prezesem tamecznego „Towarzystwa polskiego wzajemnej pomocy“, podniosłem myśl postawienia biustu Adama Mickiewicza na frontonie domu, gdzie zmarł nasz wieszcz.
Dom pierwotny tam już nie istnieje, na jego miejscu zbudowano inny, w którym się znajduje obecnie odpowiednia tablica pamiątkowa.
T. T. Jeż, w czasopiśmie „Kraj“ (nr. 46 z r. 1885) w artykule „Szczegóły o śmierci Mickiewicza“, tak opowiada o owym domku pierwotnym: „Mickiewicz zamieszkał w domu drewnianym na Jeni-Szeri, przedmieściu przylegającem do Pery, w dzielnicy położonej w nizinie. Wynajął sobie pokój jeden obszerny, pokój będący zarazem sypialnym, bawialnym i jadalnym, od niejakiego Rudnickiego“.
W izbie tej, „więcej niż skromnej“ w maleńkim tym domku“, jak mówi Karol Brzozowski (w swoich „Wspomnieniach o Mickiewiczu“, drukowanych w powołanym numerze „Kraju“, zmarł Adam Mickiewicz 26 listopada 1855 roku. Ś. p. Henryk Gropler zakupił domek ów za 100 funtów tureckich w złocie (2300 franków). Podczas nieobecności Groplera w Stambule J. Ratyński zarządca kopalń groplerowskich zburzył pamiątkowy ten dom i postawił na jego miejscu nowy murowany dla siebie; poczciwiec nie chciał, aby próżno stał plac i sądził, iż w ten sposób lepiej utrwali pamięć poety, jak to objaśnia p. M. K. Borkowski w swym artykule „Polacy w Turcji“ („Głos“ z 18 grudnia 1886 r. nr. 12). Gropler przez pobłażliwość dla Ratyńskiego nie chciał niszczyć nowozbudowanego domu, umieścił tylko na nim tablicę z napisem, iż tam mieszkał i zmarł Mickiewicz.
Dnia 17 Marca 1889 r. na posiedzeniu „Towarzystwa polskiego wzajemnej pomocy“ prezydujący wniósł projekt postawienia biustu Mickiewicza w domu, gdzie zmarł poeta, co przyjętem zostało większością głosów w zasadzie.
Gdy przyszło jednak do obliczenia kosztów tego więcej niż skromnego pomnika, projekt wykonania go upadł na posiedzeniu Towarzystwa pomienionego, w dniu 17 sierpnia tegoż roku, jak o tem świadczy wyciąg z protokułów w sprawozdaniu z czynności Towarzystwa za rok 1889.
Wobec tego, gdy skromne środki biednej kolonji naszej w Carogrodzie nie pozwoliły urzeczywistnić pięknego zamiaru, czyż nie powinniśmy podać dłoni pomocnej.
Zechciejmy a myśl stanie się czynem!

Warszawa.Stanisław J. Czarnowski.






Tekst jest własnością publiczną (public domain). Szczegóły licencji na stronie autora: Stanisław Czarnowski.