Słownik etymologiczny języka polskiego/pas
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Słownik etymologiczny języka polskiego |
| Wydawca | Krakowska Spółka Wydawnicza |
| Data wyd. | 1927 |
| Miejsce wyd. | Kraków |
| Źródło | Skany na Commons |
| Indeks stron | |
pas, pasek, paseczek, opasać się, »pasować na rycerza«; dawniej: pasać, paszę: »rycerze gdyżci je paszą«, w kazaniach gnieździeńskich, »płazem paszą rycerza«, u Reja, »pasani i ślachatni panowie« na Mazowszu w 15. wieku, »wirzbca (‘pasek’), jąż się weżdy pasze«, w psałterzach; pas w szermierstwie nakładano, stąd: »za pasy chodzić«, wkońcu »w zapasy chodzić«, zapaśnik. Słowo, jak u Czechów, ściągnięte z pojas, co cerkiewszczyzna, serbskie i ruskie zachowały; pojas zaś złożone z pniem jas (w rus. cerkiewszczyźnie wyjątkowo przechowanym bez po-!); prasłowo; lit. juos-ti, ‘pasać’, juosta, ‘pas’, grec. dzōs-tēr i dzōnē (stąd zona, ‘strefa’), ‘pas’, dzōnnymi, ‘opasywam’, irań. jās-ta-, ‘opasany’. Od pasek dziś: paskować, paskarz, ten ‘co po pasku towary puszcza’, niem. Schieber.
pas, z niem. i franc., ‘paszport’ i ‘przesmyk, przejście’ (niem. Pass, Pässe), z łac. passus, ‘przechód’; tu i pasaż (z franc.), a z tego dalej pasażer; paser, itd.; pas w kartach, franc. passe, p. pasz.