W tym czasie umiera wojewoda Dobrogost. Po jego śmierci przez lat parę trzyma król w ręku godność wojewody i namyśla się, komu ją oddać. Dopiero w r. 1321 widzimy na tym wysokim urzędzie Przybysława Borkowica, po kądzieli krewnego Nałęczów, a zasłużonego[1] dobrze Łokietkowi. Piastuje on tę godność nie zbyt długo, bo tylko cztery lata, ustępuje zaś z urzędu wojewodzińskiego 1327 r. i prawdopodobnie w tym samym czasie umiera. Dopiero po nim wrócił ten urząd napowrót do jednego z Nałęczów. Ród ten szeroko rozsiadły na północno-zachodzie Wielkopolski, był bardzo rozrodzonym.
Współcześnie było kilku starszych i możniejszych między Nałęczami. Był Dzierżykraj, syn wojewody Dobrogosta i drugi Dobrogost, stolnik poznański; musiał też żyć trzeci Dobrogost Tomisławów[2], a prócz nich ukazują się jeszcze Janusz i Abraham[3]. Wybór króla padł jednak na kogo innego. Żył wówczas Wincenty z Szamotuł, syn Wincentego, kasztelana z Wielenia i on to został w 1329 r. wojewodą poznańskim. Jeszcze w ostatnim roku swych rządów w Wielkopolsce 1298 r. dał Władysław Łokietek komesowi Wincentemu zamek Wieleń i miasto Wronki oraz pięć wiosek okolicznych, a wszystko w nagrodę zasług położonych około swej osoby[4]. Miał ów Wincenty, kasztelan wieleński, trzech synów: Wincentego, Dobrogosta i Tomisława. Wincenty objął teraz właśnie urząd wojewody i starosty wielkopolskiego[5].
Zbliżały się dla Polski bardzo ciężkie chwile. Wojewoda Wincenty, dzięki nim, zawdzięcza, że przeszedł do historyi, a nic tylko do uczonych spisów średniowiecznych dygnitarzy wielkopolskich, choć, przyznać trzeba, nie było mu dano przejść do historyi z chwałą, jak się to niebawem pokaże.
Roku 1328 zawrzała na nowo długa walka o polskie Pomorze[6].
- ↑ Kodeks WP. T. II nr. 1188 r. 1338. Por. też nr. 1023 r. 1321.
- ↑ Kodeks WP. II nr. 1023 r. 1321. nr. 1068 r. 1326. nr. 915, r. 1308.
- ↑ Kodeks WP. IV nr. 2029 około 1305 r.
- ↑ Kodeks WP. II nr. 786 r. 1298, nr. 1005 r. 1319.
- ↑ Kodeks WP. II nr. 1117 r. 1331. Posiadają oni, prócz Czarnkowa, zamek Wieleń. Otóż, jak wiemy, Wieleń nadał Łokietek Wincentemu, co zdaje się wskazywać, że ów Wincenty był ojcem Wincentego, Dobrogosta i Tomisława. Sam zaś mógł być synem komesa Dzierżykraja (nr. 804), który już nie żył w 1299 roku. Wszyscy oni są niezawodnymi Nałęczami. Nie wiadomo tylko, czy Szamotuły należały do tej linii. W roku 1308 (nr. 915) występuje Dobrogost z Szamotuł syn Tomisława (por. nr. 1218 r. 1315), mógł jednak i Wincenty z braćmi mieć tam swoje części. Pomorzany zaś należą do Nałęczów jeszcze w końcu XIV wieku, mogły więc być i ono w rękach Wincentego, jak chce Długosz.
- ↑ Wobec polemiki, która się obecnie toczy i która dzieli polskich lingwistów, a mianowicie, czy gwara kaszubska jest gwarą polską, czyli też pozostałością języka
