Strona:Zajęcie Wielkopolski (Rok 1313 i 1314) 14.jpg

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

pośredniej wskazówki. Nie wiele też nas objaśniają fakty, które zaszły w 1313 roku w krajach ościennych. W 1313 roku roczniki nasze zapisują tylko śmierć Bolesława księcia opolskiego[1], ale to nie był fakt zbyt doniosły! Donioślejszą natomiast mogła być śmierć drugiego Bolesława, a mianowicie mazowieckiego, która na wiosnę tegoż roku przypadła[2]. Bolesław Mazowiecki był z Łokietkiem w dobrych stosunkach[3]. O początkach panowania jego trzech synów nie wiele wiemy. Byli oni w dobrych stosunkach z Zakonem, ale to nie przeszkadzało, że mogli być i w dobrych stosunkach, przynajmniej na razie, z Łokietkiem[4]. Sam zaś najgorszy i najpotężniejszy wróg księcia polskiego Zakon krzyżowy, wojował w ciągu 1313 roku z Litwą — i to mniej pomyślnie. Przedsiębrał on w tym roku wczesną wiosną i w lecie dwie wyprawy na pogan — obie nieudałe[5] Na Śląsku wreszcie w dzielnicy głogowskiej nic się ważnego nie dzieje, tak samo i na Rusi halickiej, której książę Jerzy był z Krzyżakami w dobrych bardzo stosunkach. Oto wszystko, co się w krótkich słowach da powiedzieć o krajach ościennych, które wpływ na postępowanie Łokietka wywierać mogły — ale czy wywierały? Znowu na pewno nie da się nic o tem powiedzieć.
Oczywiście każdy wobec zupełnego braku źródeł może bardzo łatwo snuć najrozmaitsze przypuszczenia i to w różnych kierunkach. Wszystkie te kombinacye muszą jednak pozostać tylko kombinacyami. Można przyjąć np., że w Wielkopolsce sprawował rządy wojewoda i inni ziemscy dostojnicy, ale można również przypuścić, że Łokietek był w ciągu tego roku w Wielkopolsce a w takim razie jego bytność

    czkę ogłosił dyr. Kętrzyński (O Rocznikach polskich str. 186), mówiąc o koronacyi Łokietka, pisze: in regem Cracovionsem et Polonie coronatur. A więc tak jak pisali Czesi! Podobnie i statuty Kazimierza W. odróżniają: Cracovienses et Poloni. Ale już w XIII w. i w ciągu XIV mówiono „gens Polonica“ ogólnie na oznaczenie wszystkich Polaków. Por. Kodeks D. Tyniecki, nr. 41, 1311 oraz KD. MP. nr. 557, 1312.

  1. Regesten zurschl. Geschichte. T. IV, nr. 3355, str 244, dnia 14 maja.
  2. Balzer. Genealogia Piastów.
  3. Kodeks dypl. miasta Krakowa I. nr. 5. r. 1310—1313. Bolesław uwalnia od cła mieszczan krakowskich: placere cupientes dilectissimo fratri nostro Wladislao dei gracia inclito duci Cracoviensi.
  4. Szczególniej w blizkich i dobrych stosunkach z Zakonem był biskup płocki Jan z rodu wielkopolskiego Nałęczów. Ciekawy list W. mistrza Karola z Trewiru do niego pisany ogłosił dyr. Kętrzyński. W „Trzydziestu dokumentach katedry płockiej“. Lwów 1888, nr. 26. W. mistrz donosi o swej wyprawie na pogańskich Litwinów. Pisze też w sprawie Dobrogosta, stryja biskupa Jana, który zdaje się chciał się osiedlić w ziemiach Zakonu. Coby to był za Dobrogost? Trudno orzec z całą pewnością. Współcześnie w Wielkopolsce występuje aż trzech Dobrogostów Nałęczów.
  5. Voigt Geschichte Preussons. T. IV, str. 291.