Zajęcie Wielkopolski
(Rok 1313 i 1314)
napisał
Po czternastu latach ciężkich walk i zawodów stanął w styczniu 1314 Władysław Łokietek na wielkopolskiej ziemi i objął ją znowu w swą władzę i w swe posiadanie. Tym tak doniosłym faktem zamknąłem moją pracę p. t. „Walka o Poznań“, w której rozpatrywałem okres od 1306 do 1312 roku. Chciałbym obecnie pójść nieco dalej, ale nie tylko aby zbadać owe następne dwa lata, lecz także aby módz raz jeszcze objąć wzrokiem lata poprzednie i uzyskać dla nich konieczną perspektywę dziejową.
Łatwo było stwierdzić na zasadzie samych dokumentów, że dopiero od 1314 roku poczynają się właściwe rządy Łokietka w Wielkopolsce — ale nie tylko na zasadzie samych dokumentów możemy to stwierdzić! Oto rocznik miechowski pod rokiem tysiącznym trzysta czternastym mówi, że książe Władysław „Poloniam rehabuit“, tj. „Polskę odzyskał“[1]. Co prawda, na zasadzie tej wiadomości łatwiej było przyjąć tę datę jako datę zdobycia Wielkopolski przez Łokietka, niż ową Długoszową 1310 roku. A jednak wiemy, że stało się inaczej Wszyscy historycy polscy, zacząwszy od Naruszewicza, a na Szujskim skończywszy, zawsze przyjmowali rok, który podał Długosz. Robili to zaś, bo wcale nie sprawdzali Długosza a także, co prawda i dla dru-
- ↑ Mon. Pol. Hist. T. II str. 883. Podaję tutaj zapisek w całej rozciągłości: 1314. Jacobus archiepiscopus Gneznensis obiit, sedes vacat 4 annis. Eodem anno ecclesia Mechoviensis fratribus restituitur. Dux Wladislaus Poloniam rehabuit. Por. też Katalog arcybiskupów gnieźnieńskich op. cit. 394 oraz Spominki Gnieźnieńskie str. 44.
_09.jpg&oldid=1362798){kind=link}