Strona:Z ziemi chełmskiej (Reymont) 088.jpg

 Oniemiałem ze zdumienia, lecz Iwan zaczął się głośno śmiać.
 — Nie mówię na śmiech — zgromił go tamten surowo i ciągnął bardzo poważnie i z przekonaniem: — Ten sam Pan Bóg jest w kościele co i w cerkwi. Ale w kościele jakoś milej, bo i nabożeństwo ładniejsze, i pośpiewać można, i muzyka gra, i z procesyami chodzą, i ksiądz czasem na kazaniu powie tak prosto do serca, że człowiek się wypłacze, i zaraz mu ulży. Już mi nawet dzieci grożą, że, jak tylko dorosną, to się zaraz przepiszą. Przecież wszystkie dziewczyny i chłopaki z całej wsi co niedziela latają do kościoła. Do cerkwi to ich nawet kijem nie napędzi. Bo jedna wiara powinna być dla wszystkich; a przez to, że jeden dom katolicki, a drugi prawosławny, to po wsiach tylko ciągłe kłótnie, gniewy i obraza Boska i zgorszenie. Nawet Żydy się wyśmiewają, że w każdej chałupie innego dnia święto.
 — To czemu się nie przepiszecie na katolika? — spytał go Iwan.
 — A jakby nam ziemię rozdali?
 — To nie wiecie, co w Hrubieszowie powiedział chłopom wasz biskup?
 — Coś mi tam mówili, ale nie pamiętam co.
 — Przyszli się upominać o grunta, obiecane przy podpisaniu, to im rzekł: »Ziemia nie guma, to jej dla was nie rozciągnę«.
 — I naprawdę tak powiedział? — pytał ściszonym, trwożnym głosem.
 — Słyszało więcej, niż sto ludzi. I powiedział